Ελπιδοφόρα τάση αριστερής αναζήτησης

Τι δυνατότητες αξιοποίησης υπάρχουν;

Τα αποτελέσματα της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς στις πρόσφατες δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές, ήταν από θετικά έως εντυπωσιακά. Ψηφοδέλτια που υποστηρίχθηκαν από οργανώσεις της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς συμμετείχαν σε 7 μόλις νομαρχίες και συγκέντρωσαν το 1 % των ψήφων. Στους δήμους υπήρξε άνοδος σε ψήφους και σε ποσοστά για όλα τα ψηφοδέλτια που συμμετείχαν, ενώ για πρώτη φορά κάποιοι από αυτούς τους συνδυασμούς εξέλεξαν δημοτικούς συμβούλους.

Η εκτίμηση αυτών των αποτελεσμάτων, πρέπει να λάβει υπ’ όψη της ότι – τουλάχιστον όπως φαίνεται από τις νομαρχίες – η κοινοβουλευτική Αριστερά δεν κατόρθωσε να παρουσιάσει καμία αύξηση σε σύγκριση με τις προηγούμενες αντίστοιχες εκλογές. Η «χαλαρή ψήφος» στη συγκεκριμένη εκλογική μάχη δεν κατευθύνθηκε σε γενικές γραμμές ούτε στο ΚΚΕ, ούτε στον ΣΥΝ, αλλά στους συνδυασμούς της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς.

Αυτή η εκλογική καταγραφή δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να εκτιμηθεί σαν έκφραση μιας ξαφνικής επαναστατικής μετατόπισης. Σε ένα βαθμό εκφράζει διάθεση επιβράβευσης και στήριξης σε κινήσεις που έχουν σταθερή αγωνιστική παρουσία στις περιοχές τους. Στο μεγαλύτερο μέρος της αποτελεί εκδήλωση της αναζήτησης προς τα αριστερά μιας εναλλακτικής πολιτικής πρότασης. Αυτό το μικρό αλλά σημαντικό ρεύμα «αριστερής αναζήτησης» είναι που κατά βάση ενίσχυσε αυτά τα ψηφοδέλτια.

Κρατώντας τη θετική πλευρά του αποτελέσματος, πρέπει να έχουμε πλήρη επίγνωση των πολιτικών ορίων αυτού του ρεύματος «αριστερής αναζήτησης». Είναι ρεύμα που δεν μπορεί να κερδηθεί εύκολα με την επαναστατική δράση, ενώ στο μεγαλύτερο μέρος του δεν στηρίζει ούτε καν τα εκλογικά κατεβάσματα της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς στις βουλευτικές εκλογές. Είναι αρκετά πρόσφατα τα παραδείγματα εντυπωσιακών εκλογικών αποτελεσμάτων σε Δήμους και Νομαρχίες που όμως δεν συνοδεύτηκαν ούτε από ανάλογη ανάπτυξη των οργανώσεων που τα στήριξαν, αλλά ούτε και από σημαντική διαφοροποίηση των εκλογικών επιδόσεων των εξωκοινοβουλευτικών ψηφοδελτίων στις βουλευτικές εκλογές που ακολουθούσαν. Το αποτέλεσμα επομένως πρέπει να εκτιμηθεί στις πραγματικές του διαστάσεις χωρίς υπερβολικές θριαμβολογίες.

Είναι βέβαιο ότι η θετική αυτή εξέλιξη θα πυροδοτήσει ένα νέο γύρο συζήτησης ανάμεσα στις δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς, σχετικά με την πολιτική τακτική, τις μετωπικές συνεργασίες και την παρουσία σε κεντρικό πολιτικό επίπεδο. Στα πλαίσια αυτής της συζήτησης αναμένεται να επανέλθουν εκ νέου στο προσκήνιο οι διάφορες προτάσεις για τον «πόλο της ριζοσπαστικής Αριστεράς».

Σε αυτήν τη συζήτηση έχουμε επανειλημμένα τοποθετηθεί. Γνώμη μας είναι ότι «πόλος» της επαναστατικής Αριστεράς, δηλαδή μια ισχυρή πολιτική δύναμη με επαναστατική γραμμή, μπορεί να δημιουργηθεί μόνο κάτω από τις σημαίες μιας οργάνωσης. Οργάνωσης ομοϊδεατών επαναστατών συγκροτημένης στη θεωρητική βάση του μαρξισμού – λενινισμού, της οποίας η πολιτική γραμμή θα μπορεί να επιδρά στους αγωνιστές και να κερδίζει δυνάμεις με την επαναστατική πάλη. Αυτή μας η τοποθέτηση δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι αρνούμαστε ή απορρίπτουμε την κοινή δράση με άλλες δυνάμεις. Αντίθετα, την επιδιώκουμε κινούμενοι με βάση την λενινιστική τακτική του ενιαίου μετώπου.

Αυτό που απορρίπτουμε είναι οι συγκεκριμένες προτάσεις για την συγκρότηση πόλου, καθώς ανεξάρτητα από τις επιμέρους διαφοροποιήσεις τους έχουν σαθρή βάση εξ’ αρχής. Οι προτάσεις αυτές κάνουν μια μηχανιστική μεταφορά του παραδείγματος των υπαρχόντων μετωπικών κινήσεων σε κεντρικό πολιτικό επίπεδο. Θεωρούν ότι με τον ίδιο τρόπο που συγκροτείται μια μετωπική κίνηση σε έναν εργασιακό χώρο, σε μια γειτονιά ή μια σχολή μπορεί να συγκροτηθεί ένα κεντρικό πολιτικό μόρφωμα με επαναστατική γραμμή. Γίνεται δηλαδή μηχανιστική ταύτιση των αυθόρμητων αγωνιστικών δυνάμεων που μπορούν να συμμετέχουν σε μια μετωπική κίνηση σε έναν εργασιακό ή εκπαιδευτικό χώρο με τους συνειδητούς επαναστάτες που απαιτούνται για την ολοκληρωμένη επαναστατική πολιτική δράση σε κεντρικό πολιτικό επίπεδο. Αυτή η αντίληψη, παρ΄ ότι διατυπώνεται από δυνάμεις που έχουν ειλικρινείς επαναστατικές προθέσεις, είναι έκφραση της υποταγής στο αυθόρμητο και εμπεριέχει την εξής αντίφαση: θεωρεί ότι μπορεί η επαναστατική πάλη να διεξαχθεί από αυθόρμητες δυνάμεις και αυτό μπορεί να συμβεί στο σήμερα και όχι σε περίοδο επαναστατικής κατάστασης. Αυτή η αντίφαση είτε θα λυθεί με την υποταγή στο αυθόρμητο μέχρι τέλους, κάτι που στη συγκεκριμένη περίπτωση θα εκφραστεί με την υποταγή στο ρεφορμισμό και τη συμμετοχή σε «πλατιές συμμαχίες» αλά ΣΥΡΙΖΑ, είτε θα παραμείνει άλυτη οδηγώντας τις προτάσεις αυτές σε αποτυχία καθώς οι δυνάμεις που τις διατυπώνουν θα περιμένουν μάταια το αυθόρμητο να εκπληρώσει τα καθήκοντα των επαναστατών.

Η συζήτηση για το ζήτημα της μετωπικής συνεργασίας, αφορά την παρουσία σε κεντρικό πολιτικό επίπεδο και γίνεται σε μεγάλο βαθμό με τα μάτια όλων στραμμένα στις επερχόμενες βουλευτικές εκλογές. Κι αυτό γιατί σε ότι αφορά την κοινή δράση ανάμεσα στις δυνάμεις της επαναστατικής και εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς, το ζήτημα – παρά κάποια επιμέρους προβλήματα - είναι λυμένο στην πράξη.

Όμως, η εμφάνιση μιας μαζικής επαναστατικής πολιτικής δύναμης με παρουσία στο κεντρικό πολιτικό σκηνικό, απαιτεί μακρόχρονη και βασανιστική πολιτική δουλειά καθώς και σταθερό προσανατολισμό στην εργατική τάξη και το κίνημά της από τις επαναστατικές δυνάμεις και δεν πρόκειται να λυθεί με μια καλή πρόταση ή με μια έξυπνη ιδέα για τη συνεργασία των διάφορων δυνάμεων.

Το ερώτημα επομένως περιορίζεται κατά τη γνώμη μας στο ζήτημα της παρέμβασης και παρουσίας στην πολιτική μάχη των βουλευτικών εκλογών. Το ερώτημα αυτό είναι βέβαια παλιό. Το παλιό αυτό ερώτημα απαιτεί όμως μια καινούργια απάντηση, καθώς υπάρχει πλέον ένα νέο στοιχείο που εμφανίζεται στο σκηνικό και που είναι αυτό το ρεύμα της αναζήτησης προς τα αριστερά που εκδηλώθηκε και στις δημοτικές εκλογές. Υπάρχει πλέον ένα πιο διευρυμένο «κοινό» σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν. Ένα «κοινό» απαιτητικό που έτσι κι αλλιώς παρακολουθεί την κίνηση της επαναστατικής Αριστεράς και που μάλλον θα απογοητευτεί από μια ακόμα επανάληψη των δοκιμασμένων και αποτυχημένων συνταγών.

Πολιτικά σχήματα που εξαφανίζονται μετά από λίγο ή εκφυλίζονται στα όρια της ανυπαρξίας παρά τις μεγαλόστομες διακηρύξεις για «συνεργασίες μακράς πνοής» δεν συνέβαλλαν στο ελάχιστο στην πολιτική δραστηριοποίηση ενός ευρύτερου αγωνιστικού δυναμικού.