Οι παλιές αδυναμίες κρατάνε την εργατική τάξη στην αδράνεια, η πραγματικότητα την σπρώχνει στον αγώνα
Οι παλιές αδυναμίες κρατάνε την εργατική τάξη στην αδράνεια, η πραγματικότητα την σπρώχνει στον αγώνα
Την τελευταία περίοδο εξελίσσεται μια άνευ προηγουμένου επίθεση στα εργατικά δικαιώματα, με τη μορφή της κατάργησης των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, της μείωσης του μισθού αλλά και των απολύσεων. Η εξέλιξη αυτής της επίθεσης ιδιαίτερα στην περιοχή του Θριασίου, τη μεγαλύτερη μαζί με την Βοιωτία βιομηχανική περιοχή της χώρας, έχει σφραγιστεί από τον ηρωικό αγώνα των εργατών της Ελληνικής Χαλυβουργίας. Οι Χαλυβουργοί, που κλείνουν τρεις μήνες απεργίας, αποτελούν πρότυπο αλλά και είναι αποδέκτες της συμπαράστασης και της αλληλεγγύης ενός μεγάλου κομματιού του ελληνικού λαού. Αυτό που, εν συντομία, συμβαίνει στο Θριάσιο είναι ότι, η ηρωική απεργία των Χαλυβουργών συμβάλλει ώστε να κρατηθούν οι μισθοί και να αποτραπούν οι απολύσεις στα υπόλοιπα εργοστάσια της περιοχής. Μιλάμε φυσικά για τους χώρους που υπάρχει και δρα Σωματείο. Εκεί που δεν υπάρχει, η εργοδοσία δρα ανεξέλεγκτα. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις ιδιαιτερότητες κάθε χώρου και κάθε επιχείρησης, οι βιομήχανοι προσπαθούν έτσι ώστε οι υπόλοιποι εργάτες να μην συναντηθούν σε απεργιακές κινητοποιήσεις με τους Χαλυβουργούς. Οι εργοδότες περιμένουν, ελπίζουν να απομονωθεί και να χάσει αυτός ο αγώνας προκειμένου να τον χρησιμοποιήσουν σαν αρνητικό παράδειγμα, να πείσουν τους εργάτες ότι με τους αγώνες δεν νικούν αλλά πρέπει να δεχτούν την μοίρα τους.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στο εργοστάσιο Τσιμέντα Χάλυψ, που βρίσκεται απέναντι από την Ελληνική Χαλυβουργία η εργοδοσία τον Δεκέμβριο του '11 πρότεινε μείωση μισθών, το Σωματείο αρνήθηκε. Η εργοδοσία προς έκπληξη όλων δεν επανήλθε, φάνηκε σαν να ξέχασε την πρόταση της. Όσο αντέχουν οι Χαλυβουργοί δεν πρόκειται να την ξαναθυμηθεί.
Στην Χαλυβουργική η εργοδοσία δεν έχει προχωρήσει μέχρι τώρα σε καμία μείωση μισθών ή απόλυση. Η πλειοψηφία του ΔΣ του Σωματείου λέει ότι ελπίζει να μην προκύψει καμία τέτοια εξέλιξη αλλά εάν προκύψει θα δώσει μάχη μέχρι εσχάτων. Ταυτόχρονα ενώ συμπαραστέκεται στα λόγια στον αγώνα της Χαλυβουργίας καταγγέλλει το ΠΑΜΕ ότι κρατά ανεύθυνη στάση και ισχυρίζεται ότι λογικές σαν αυτή του Σωματείου της Χαλυβουργίας κλείνουν εργοστάσια. Το Σωματείο στο εργοστάσιο στον Βόλο κατά αυτούς κρατά πιο υπεύθυνη στάση. Κατά την παναττική απεργία που έγινε το Γενάρη η πλειοψηφία του ΔΣ του Σωματείου όπως και τα περισσότερα εργοστασιακά Σωματεία της περιοχής αποφάσισε στάση εργασίας ακυρώνοντας στην πράξη την απόφαση του Εργατικού Κέντρου Ελευσίνας για συμμετοχή στην 24ωρη απεργία. Αρνούνται να δώσουν τον αγώνα μαζί με τους Χαλυβουργούς, λες και όταν το πρόβλημα έρθει στο εργοστάσιο θα μπορέσουν να νικήσουν μονοί τους. Στην ουσία προδίδουν την τάξη τους και αυτό το βαφτίζουν υπεύθυνη στάση.
Στα ΕΛΠΕ η πλειοψηφία του ΔΣ του Σωματείου, ενώ πριν από ένα χρόνο μειώθηκαν οι αμοιβές των πρωτοδιοριζόμενων από 1140 σε 680 ευρώ, το 38ωρο έγινε 40ωρο αλλά και καταργήθηκαν διάφορες ειδικότητες, απέφυγε το συντονισμό με οποιοδήποτε άλλο κλάδο αφού είχε τη λογική “αρκεί να εξαιρεθούμε εμείς”. Σε μια επόμενη φάση, που η εργοδοσία θα αποφασίσει να προχωρήσει την επίθεση στα ΕΛΠΕ η λογική αυτή θα κάνει τους εργάτες εύκολα θύματα.
Στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά στις 30/11/11 η εργοδοσία πρότεινε μείωση μισθών και εκ περιτροπής διήμερη εργασία. Εκεί η πλειοψηφία του ΔΣ του Σωματείου που πρόσκειται στην ΠΑΣΚΕ συγκρότησε μια επιτροπή για να πάει σε διαβούλευση με την εταιρία και να εξαντλήσει οποιοδήποτε περιθώρια κοινά αποδέκτης λύσης. Η στάση αυτή φυσικά οδηγεί τους εργαζόμενους στην παθητικότητα και την απογοήτευση. Η λογική του συντονισμού με τους Χαλυβουργούς αλλά και με τους υπόλοιπους εργάτες της ναυπηγικής βιομηχανίας και ενός κοινού και παρατεταμένου αγώνα εναντία στην πολιτική του μνημονίου και για μια ενιαία εθνικοποιημένη Ναυπηγική Βιομηχανία με εργατικό έλεγχο είναι μειοψηφική. Παρόλα αυτά η εργοδοσία δεν έχει προχωρήσει στην επίθεση, τηρεί στάση αναμονής.
Στα Ναυπηγεία Ελευσίνας οι εργαζόμενοι εδώ και μήνες δεν πληρώνονται κανονικά αλλά αμείβονται με έναντι της τάξης των 200-300 ευρώ το δεκαπενθήμερο. Η πλειοψηφία του ΔΣ, που πρόσκειται στην ΠΑΣΚΕ, συμμετέχει στις κινητοποιήσεις, που αποφασίζει η ΓΣΕΕ και παράλληλα έχει προχωρήσει σε διάφορες πολύμορφες κινητοποιήσεις, σε στάσεις εργασίας και σε μια 24ωρη απεργία. Ούτε κουβέντα για σκληρό, παρατεταμένο απεργιακό αγώνα ή συντονισμό με τους εργάτες της Χαλυβουργίας. Κηρύττει την ταξική συνεργασία και λέει ότι κάνει παρασκηνιακές κινήσεις προκειμένου να υλοποιηθούν από το Ναυπηγείο οι παραγγελίες για τις τορπιλάκατους του Πολεμικού Ναυτικού, έτσι ώστε οι εργάτες να πληρωθούν. Λες και στην εποχή του μνημονίου και του χρέους υπάρχουν χρήματα για δημόσιες επενδύσεις. Προσφέρουν τεράστια υπηρεσία στην εργοδοσία.
Οι δυνάμεις του εργοδοτικού συνδικαλισμού έχουν στην ουσία κοινή και ενιαία στάση σε όλα τα εργοστάσια την περιοχής. Κηρύσσουν την ηττοπάθεια, την ταξική συνεργασία, την λογική ότι “εμείς μπορεί να εξαιρεθούμε”. Θα διαψευσθούν από την πραγματικότητα. Η στάση αυτή δεν μπορεί να προσφέρει καμία διέξοδο και είναι αυτοκαταστροφική για τους εργάτες αλλά και τις δυνάμεις αυτές. Θα τις απομαζικοποιήσει και θα τις διασπάσει. Οι συνδικαλιστές αυτοί βέβαια δεν ξέρουν να κάνουν οτιδήποτε άλλο. Έχουν μάθει μόνο το παζάρι και τη συναλλαγή με την εργοδοσία και τα αστικά κόμματα. Οι εργάτες πρέπει και μπορούν να τους υπερβούν.
Οι εργαζόμενοι της Χαλυβουργίας έχουν κάνει επανειλημμένα εξορμήσεις και έχουν μοιράσει ανακοινώσεις σε όλα τα εργοστάσια της περιοχής και ιδιαιτέρα στα εργοστάσια του ίδιου κλάδου. Στις ανακοινώσεις αυτές προειδοποιούν τους συναδέλφους τους ότι τα ιδία μέτρα θα έρθουν παντού και τους καλούν να κατέβουν σε απεργία. Ο αγώνας όμως δεν έχει γενικευτεί τουλάχιστον όπως έλπιζαν οι ταξικές δυνάμεις, που δραστηριοποιούνται στη περιοχή. Πέρα από τον προδοτικό ρόλο της ΠΑΣΚΕ οι εργάτες αδυνατούν να καταλάβουν ότι πρέπει να κατέβουν σε απεργία ακόμα και αν η εργοδοσία στον χώρο τους δεν έχει προχωρήσει σε κατά μέτωπο επίθεση, όπως έκανε στην Χαλυβουργία. Οι εργάτες έχουν γαλουχηθεί με την λογική ότι το Σωματείο είναι για την επιχείρηση και ότι δεν μπορούμε να απεργήσουμε εάν ο εργοδότης μας “δεν μας έχει πειράξει”. Έτσι και αλλιώς ο συντονισμός και η κοινή πάλη των εργοστασιακών Σωματείων είναι κάτι που φαντάζει πολύ δύσκολο για να πραγματοποιηθεί. Πόσο μάλλον η συγκρότηση ενός πολιτικού κινήματος που θα ανατρέψει την πολιτική του μνημονίου και θα επιβάλλει μια άλλη πολιτική. Είναι πράγματι δύσκολο αλλά είναι η μοναδική διέξοδος.
Στα εργοστάσια στα οποία δεν υπάρχει Σωματείο συμβαίνει ένα όργιο απολύσεων και μειώσεων μισθών. Τα πράγματα πάντως εξελίσσονται με αντιφάσεις. Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση της βιομηχανίας χρωμάτων και μελανιών ΚΡΑΦΤ στον Ασπρόπυργο, που απασχολεί περίπου 400 εργαζόμενους. Εκεί πριν από λίγους μήνες η εταιρία επέβαλλε στους εργαζόμενους να υπογράψουν ατομικές συμβάσεις με περικοπή αποδοχών για να μην γίνουν απολύσεις. Οι εργαζόμενοι το δέχτηκαν συνενώνοντας σε μια μεγάλη ήττα εις βάρους τους. Παρόλα αυτά χωρίς την παρέμβαση καμιάς οργανωμένης πολιτικής δύναμης ή συνδικαλιστικής παράταξης μια ομάδα εργατών από το εργοστάσιο προχώρησε στην συγκρότηση εργοστασιακού Σωματείου. Η εταιρία προχώρησε σε 6 απολύσεις εκ των όποιων οι 3 αφορούσαν ιδρυτικά μέλη του Σωματείου. Η αντίδραση του Σωματείου ήταν άμεση, προχώρησε σε απροειδοποίητη στάση εργασίας ενημερώνοντας το Εργατικό Κέντρο Ελευσίνας αλλά και την πρωτοβουλία Εργαζομένων στα Εργοστάσια του Θριασίου. Η εταιρία κάθισε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων αλλά οι απολυμένοι μην έχοντας εμπειρία από τέτοιου είδους διεκδικήσεις και μη δείχνοντας εμπιστοσύνη στις δύναμη της συλλογικής πάλης πήραν την αποζημίωση και βρήκαν αλλού δουλειά. Μιλάμε για μια ήττα στα σημεία πάντως σε μια περίοδο όπως η σημερινή και μετά από μειώσεις μισθών ένα Σωματείο συγκροτήθηκε αλλά και εδραιώθηκε στον χώρο δουλειάς.
Η εργοδοσία φυσικά εκμεταλλεύεται τις αδυναμίες του αντιπάλου της. Οι μονοπωλιακές εταιρίες έχουν την πολυτέλεια του χρόνου, μπορούν να περιμένουν μέχρι η κυβέρνηση να διαμορφώσει το κατάλληλο νομικό πλαίσιο και να διαμορφωθεί ένα κλίμα ήττας σε ολόκληρη την εργατική τάξη. Τότε μπορούν να χτυπήσουν σε κάθε χώρο δουλειάς ξεχωριστά ή ακόμα και να περιμένουν κι άλλο, έτσι ώστε το Σωματείο να υποκύψει χωρίς καμία σύγκρουση, να πέσει σαν ώριμο φρούτο. Εάν η δομή του συνδικαλιστικού κινήματος ήταν το Σωματείο ανά κλάδο παραγωγής πράγμα που σημαίνει ότι, για παράδειγμα, οι εργάτες της Ελληνικής Χαλυβουργίας, της Χαλυβουργικής και γενικότερα ολόκληρου του κλάδου του μετάλλου θα είχαν ένα κοινό Σωματείο με τοπικά παραρτήματα, τότε τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά. Το Σωματείο θα ήταν ένα πανίσχυρο εργαλείο όχι μόνο για διεκδικούν οι εργάτες από τον εργοδότη τους αλλά για να συγκρούονται με όλη την εργοδοσία του κλάδου αλλά και γενικότερα. Το οικονομικό αλλά και πολιτικό πρόβλημα, που θα δημιουργούσε μια απεργία για παράδειγμα σε όλο τον κλάδο του μετάλλου, είναι κάτι που δύσκολα θα μπορούσε να αγνοηθεί.
Σήμερα με την υπάρχουσα δομή αλλά και τους υπάρχοντες συσχετισμούς στο συνδικαλιστικό κίνημα η τακτική που πρέπει να ακολουθήσουν τα Σωματεία της περιοχής είναι αυτή του συντονισμού Σωματείων. Με εμπροσθοφυλακή του χώρους που είναι σε αγωνιστικές κινητοποιήσεις, τα σωματεία πρέπει να συντονιστούν και να προετοιμάσουν Γενική Πολιτική Απεργία Διαρκείας, που θα παλέψει για την παραίτηση, την πτώση της κυβέρνησης και την ανάδειξη-εγκαθίδρυση κυβέρνησης που θα διαγράψει το χρέος, θα απαγκιστρώσει τη χώρα απ το ευρώ και την ΕΕ, θα ικανοποιήσει τα εργατικά αιτήματα.
Η συνεισφορά του αγώνα της Ελληνικής Χαλυβουργίας μέχρι τώρα στο κίνημα είναι τεράστια. Στη συνέλευση των Χαλυβουργών την Παρασκευή 17/2 στην εισήγηση του ο πρόεδρος του Σωματείου Γ. Σιφωνιός αναφέρει χαρακτηριστικά: “Τώρα συνεχίζουμε πιο δυνατά, όλοι οι εργαζόμενοι είναι μαζί μας. Με την απόφασή μας στέλνουμε μήνυμα στην κυβέρνηση και σε όλους που τη στηρίζουν, ότι μπορεί στη Βουλή να αποφάσισαν να μας πάνε στο Μεσαίωνα, αλλά όταν πάνε να τα εφαρμόσουν στους χώρους δουλειάς θα βρουν τους εργάτες απέναντί τους. Θα συναντήσουν φωτιά και κόλαση και εμείς οι χαλυβουργοί πρέπει να είμαστε υπερήφανοι γιατί κρατάμε γι' αυτό 108 μέρες τη σπίθα αναμμένη”.
Το γενικό πολιτικό κλίμα, που άλλαξε με την πλήρη απαξίωση της κυβέρνησης, η μεγαλειώδης συγκέντρωση της Κυριακής 12/2 ενισχύει τον αγώνα σε κάθε χώρο. Η αριστερά πρέπει να παλέψει για πολιτική διέξοδο, πρέπει να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων.
Βασίλης Κούτρης