Anticapitalinux

Με το βαριά ειρωνικό: "η χρήση λογισμικού ανοιχτού κώδικα σε κάνει εχθρό του κράτους" τιτλοφορείτο δημοσίευμα του Guardian στις 23 Φλεβάρη. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η IIPA (Διεθνής Ένωση Πνευματικής Ιδιοκτησίας) ζήτησε από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, να συμπεριλάβει χώρες που χρησιμοποιούν λογισμικό ανοιχτού κώδικα (open source) σε "ειδική λίστα επιτήρησης" με την κατηγορία ότι "αδυνατούν να θεμελιώσουν την ισχύ των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας" και ότι "υπονομεύουν τη βιομηχανία λογισμικού και την ανταγωνιστικότητα της αγοράς της".

Ας το πάρουμε από την αρχή: Το Σεπτέμβρη του 1991, ο 21χρονος φοιτητής από το Ελσίνκι Linus Torvalds (ο δημιουργός του λειτουργικού συστήματος Linux - του πιο πετυχημένου προγράμματος ανοιχτού κώδικα) ωθούμενος από ένα μείγμα ψυχολογιών που έχουν να κάνουν λίγο με την οικογενειακή του παράδοση (ο πατέρας του ήταν δραστήριο μέλος του Κ.Κ.Φιλανδίας) και λίγο με τη μεθυσμένη γενναιοδωρία του (ο ίδιος έχει πει ότι δημιούργησε το Linux πίνοντας μπύρες) παρουσίασε το δημιούργημά του και το διέθεσε δωρεάν προς κάθε ενδιαφερόμενο. Ο ίδιος είναι αμφίβολο αν φανταζόταν τότε τη ραγδαία ανάπτυξη που θα είχε στο μέλλον το πνευματικό του τέκνο και δε δήλωσε ποτέ να μετάνοιωσε για τη δωρεάν διάθεσή του. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι έκτοτε, πλήθος εθελοντών προγραμματιστών βοήθησε στο να γίνει το Linux ένα από τα ισχυρότερα λειτουργικά συστήματα και στη δημιουργία δεκάδων χιλιάδων νέων εφαρμογών για υπολογιστές, servers, κινητά τηλέφωνα, οικιακές συσκευές κ.λπ. που όχι μόνο έχουν κυριαρχήσει στην παραγωγή αλλά κερδίζουν ολοένα και μεγαλύτερο μερίδιο χρηστών*.

Σύντομα ένα κίνημα υπεράσπισης του "ανοιχτού κώδικα" δημιουργήθηκε με στήριξη απλών χρηστών, προγραμματιστών, ακαδημαϊκών, δικηγόρων και άλλων. Για τις εφαρμογές "ανοιχτού κώδικα" κατοχυρώθηκε και σχετική άδεια χρήσης που προβλέπει ότι τέτοιου τύπου λογισμικό (και πλέον όχι μόνο λογισμικό) μπορεί χρησιμοποιηθεί, να μελετηθεί, να τροποποιηθεί και να αναδιανεμηθεί εντελώς δωρεάν. Απέναντι λοιπόν σε αυτή την κατάσταση είναι που αρχίζουν και σκούζουν τα τσιράκια της βιομηχανίας λογισμικού που ακούει στο όνομα IIPA.

Όσοι από την άλλη, υπερασπίζονται το λογισμικό "ανοιχτού κώδικα" ως "σοσιαλιστικό προϊόν" πέφτουν κι αυτοί πολύ έξω. Η ανάπτυξη του "ανοιχτού κώδικα" είναι προϊόν του ίδιου του καπιταλισμού και εμπίπτει μέσα σε αυτό που ο Μαρξ αποκαλούσε επαναστατικοποίηση των μέσων παραγωγής. Το Linux από το 1998 έχει εισηχθεί για επαγγελματική χρήση στους servers του κολοσσού Google, περικόπτοντας εντυπωσιακά τα έξοδα της εταιρίας, ενώ η Nokia το 2007 παρέδωσε το μέχρι τότε "κλειστό" κώδικα του λειτουργικού συστήματος των κινητών της τηλεφώνων, Symbian, στην "κοινότητα του ανοιχτού λογισμικού", μεταφέροντας έτσι το βάρος της ανάπτυξης στους εθελοντές προγραμματιστές, εκμηδενίζοντας σχεδόν το κόστος. Η λίστα με τους γίγαντες του διαδικτύου και των ηλεκτρονικών που σχετίζεται με τον "ανοιχτό κώδικα" δεν έχει τελειωμό. Υπολογίζεται ότι το 75-80% των servers του διαδικτύου παγκοσμίως λειτουργεί με Linux ενώ πλήθος εταιριών και κρατών χρηματοδοτούν την ανάπτυξη τέτοιων εφαρμογών για να γλιτώσουν το χαράτσι που θα πλήρωναν στη Microsoft (και άλλους) για την αναβάθμιση των Windows, του Office κ.ο.κ. κάθε 4-5 χρόνια.

Με λίγα λόγια οι πράκτορες της IIPA, στα πλαίσια του εσωτερικού ανταγωνισμού των καπιταλιστών, προσπαθούν να καταπιέσουν την ανάπτυξη του ανοιχτού λογισμικού. Να καταπιέσουν την ανάπτυξη μέσων παραγωγής που ο ίδιος ο καπιταλισμός τους δημιούργησε. Γίνονται φοβικοί, απέναντι στο αυγό που οι ίδιοι γεννήσανε. Ένα τυπικό δείγμα ότι οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής στέκονται εμπόδιο στην ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων.

Όλο το παραπάνω είναι η διαστρεβλωμένη μορφή μιας εικόνας που έρχεται από το μέλλον: αυτό που πρέπει να κρατάνε οι κομμουνιστές, είναι η τρανή απόδειξη ότι μπορούν να υπάρξουν "προϊόντα ελεύθερα συνεταιρισμένων παραγωγών, που διατίθενται ελεύθερα στους χρήστες" και μάλιστα είναι σαφώς καλύτερα από εκείνα που παράγονται με το μαστίγιο και παρόλα αυτά πωλούνται πανάκριβα.

* η ίδια η έκδοση της Εργατικής Πολιτικής, ο server της κ.ο. ΑΝΑΣΥΝΤΑΞΗ, η παρουσία της στο διαδίκτυο (website, mail-server κλπ) στηρίζεται εξ ολοκλήρου σε λογισμικό ανοιχτού κώδικα.