Μέρες κρίσης - ημέρα της Κρίσεως

Κρίση ή ύφεση

Σε μια ορισμένη βαθμίδα της ανάπτυξής τους οι υλικές παραγωγικές δυνάμεις της κοινωνίας περιέρχονται σε αντίφαση (Widerspruch) με τις υπάρχουσες παραγωγικές σχέσεις ή , πράγμα που είναι μόνο μια νομική έκφραση γι’ αυτό, με τις σχέσεις ιδιοκτησίας, εντός των οποίων είχαν ως τότε κινηθεί. Οι σχέσεις αυτές από μορφές ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων μεταβάλλονται ξαφνικά σε δεσμά τους΄΄ (MEW,τ. 13,σ. 8).

Η αντίφαση γενικά ενσαρκώνει την κορύφωση της πάλης των αντιθέτων που αποτελούσαν ως τώρα μιαν ενότητα, και δεν μπορούν να συνυπάρχουν άλλο πια ως ενότητα αυτών των αντιθέτων. Στην περίπτωσή μας, λοιπόν, στην περίπτωση του κεφαλαιοκρατικού τρόπου παραγωγής, η κυκλική κρίση υπερπαραγωγής/ υπερσυσσώρευσης είναι η ειδική μορφή αντίφασης με την οποία οι συγκεκριμένες κάθε φορά κεφαλαιοκρατικές σχέσεις παραγωγής και οι συγκεκριμένες κάθε φορά παραγωγικές δυνάμεις που αναπτύχθηκαν μέσα σε αυτές, αλληλοαποκλείονται, δεν μπορούν πια να συνυπάρξουν ενωμένες και αλώβητες, καθώς η διατήρηση των υπαρχουσών παραγωγικών σχέσεων συνεπάγεται τη μεγαλύτερη ή μικρότερη φθορά και καταστροφή των παραγωγικών δυνάμεων που αυτές δημιούργησαν, ενώ η διάσωση των υπαρχουσών παραγωγικών δυνάμεων συνεπάγεται την καταστροφή των καπιταλιστικών παραγωγικών σχέσεων που τις δημιούργησαν, και την αντικατάσταση αυτών των σχέσεων από τις κομμουνιστικές παραγωγικές σχέσεις.

Θετικιστικές/ μεταφυσικές παραναγνώσεις του Κεφαλαίου και ρεφορμιστικές σκοπιμότητες μαρξιστικών ρευμάτων του παρελθόντος δημιούργησαν σχολαστικές τυπολογίες της κρίσης, όπως κρίσεις υποκατανάλωσης, κρίσεις που πηγάζουν από την ανισομέρεια της παραγωγής κλπ. Όμως οι κρίσεις της παγκόσμιας αγοράς πρέπει να κατανοηθούν ως η πραγματική συγκεφαλαίωση και η βίαιη εξομάλυνση όλων των αντιφάσεων της αστικής οικονομίας΄΄ (MEW, τ. 26.2, σ. 510) , ενώ ΄΄η έσχατη αιτία όλων των πραγματικών κρίσεων παραμένει πάντα η φτώχεια και ο περιορισμός της κατανάλωσης των μαζών σε σύγκριση με τη ροπή της καπιταλιστικής παραγωγής να αναπτύσσει τις παραγωγικές δυνάμεις έτσι, ωσάν το όριό της να το αποτελούσε μόνον η απόλυτη ικανότητα κατανάλωσης της κοινωνίας΄΄ (MEW, τ. 25, σ. 501) Μόνον η άρση της αντίφασης ανάμεσα στον κοινωνικό χαρακτήρα της κεφαλαιοκρατικής παραγωγής και στην ατομική ιδιοποίηση των προϊόντων της με την κατάργηση της ατομικής ιδιοκτησίας των μέσων παραγωγής και με την εγκαθίδρυση της κοινωνικής ιδιοκτησίας τους θα εξαλείψει αυτή την έσχατη αιτία των κρίσεων, θα εναρμονίσει τον κοινωνικό χαρακτήρα της σύγχρονης παραγωγής με την κοινωνική ιδιοποίηση των προϊόντων της και θα εξαλείψει για πάντα τις καταστροφικές οικονομικές κρίσεις και τα πιο καταστροφικά παρεπόμενά τους, όπως οι παγκόσμιοι πόλεμοι.

Η κρίση αποτελεί την κύρια φάση του οικονομικού κύκλου. Χαρακτηρίζεται από τη δυσκολία και την αδυναμία πραγματοποίησης των εμπορευμάτων σε έναν τομέα (π.χ. αγορά κατοικιών στις ΕΠΑ), από τη βαθμιαία διαταραχή σε όλη την πορεία της κοινωνικής αναπαραγωγής (βλέπε τις αναταράξεις σε πολλές εθνικές οικονομίες εδώ και ενάμισι έτος), από την αύξηση ζήτησης του χρήματος, από τη χρεοκοπία των τραπεζών που δεν έχουν αρκετά δικά τους κεφάλαια (τα σημερινά παραδείγματα άφθονα και πασίγνωστα), από το χρηματιστηριακό πανικό (σαν αυτόν που βρίσκεται σε εξέλιξη), από το κλείσιμο ή τη μείωση της παραγωγής των επιχειρήσεων με ταυτόχρονα κύματα απολύσεων (π.χ. αυτοκινητοβιομηχανία), από το γιγάντωμα της ανεργίας και τη μείωση των πραγματικών μισθών, από τη συρρίκνωση της ζήτησης καταναλωτικών αγαθών, από τη συνεπαγόμενη παραπέρα πτώση της παραγωγής- ως τη στιγμή που θα αποκατασταθεί σε ένα κατώτατο σημείο η αντιστοιχία παραγωγής και απορροφητικής ικανότητας της αγοράς. Τότε αρχίζει η περίοδος της ύφεσης με την παραγωγή να παραμένει στάσιμη χωρίς να αυξάνεται, τα εμπορευματικά αποθέματα να εξαντλούνται βαθμιαία, το πάγιο κεφάλαιο να ανανεώνεται και τις παραγωγικές τεχνικές να βελτιώνονται με στόχο την αύξηση της παραγωγικότητας, την ένταση της εκμετάλλευσης των εργατών, την ανάκαμψη του ποσοστού κέρδους. Έτσι η ύφεση σιγά σιγά μετατρέπεται σε αναζωογόνηση, η αναζωογόνηση σε άνοδο γρήγορη και φρενήρη, για να καταλήξει ξανά ΄΄ύστερα από τα πιο απεγνωσμένα άλματα στην τάφρο της κρίσης . Και αυτό επαναλαμβάνεται συνεχώς΄΄(Ένγκελς).

Παρεπόμενα της κρίσης

Σήμερα, λοιπόν, βρισκόμαστε στην αρχή μιας παγκόσμιας κρίσης και όχι μιας ύφεσης, όπως διατείνονται οι αστοί δημοσιογράφοι και οικονομολόγοι που αρέσκονται να εφαρμόζουν την τεχνική της ρητορικής μείωσης για να εξωραΐζουν το σύστημα, να παραπλανούν τους αδαείς και να διασκεδάζουν τις ανησυχίες των εργαζομένων. Και όλα τα μέτρα που παίρνουν και μπορούν να πάρουν οι εθνικές κυβερνήσεις και οι κεντρικές τράπεζες είναι μέτρα που απονομιμοποιούν τον καπιταλισμό στα μάτια των θυμάτων του και μεταφέρουν τα βάρη της εξελισσόμενης κρίσης στις πλάτες των εργαζομένων και στην καμπούρα των αδύναμων και των εξαρτημένων από τις μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις χωρών.

Πώς να μην απονομιμοποιηθεί ο καπιταλισμός στα μάτια των εργαζομένων, όταν οι κυβερνήσεις των μεγάλων ιμπεριαλιστικών κέντρων, που μέχρι χτες εκθειάζανε την ιδιωτική επιχειρηματικότητα, που αναγάγανε σε δόγμα την ασφυκτική δημοσιονομική πειθαρχία, που δαιμονοποιούσαν τον κρατικό παρεμβατισμό, μετέβαλλαν μέσα σε μια νύχτα τα κράτη τους σε από μηχανής θεούς που σώζουν από τη χρεοκοπία ζάπλουτους επιχειρηματίες και χρυσοκάνθαρους τραπεζίτες, αποκαλύπτοντας με τον πιο ωμό τρόπο την αστική φύση της κρατικής μηχανής; Ο ομοσπονδιακός προϋπολογισμός των ΕΠΑ π.χ. διαθέτει για την Παιδεία 67,5 δισεκατομμύρια δολάρια, για επιδόματα ανεργίας 37,3, για οδοποιία και τοπικές συγκοινωνίες 53,1, για προγράμματα κατοικίας 7,4 κλπ., και την ίδια ώρα ομόφωνα ρεπουμπλικάνοι και δημοκρατικοί, υπό τις ευλογίες και των νεοφιλελεύθερων και των κεϋνσιανών οικονομολόγων, διαθέτουν 1,5 τρισεκατομμύρια δολάρια για να διασώσουν τους αετονύχηδες κερδοσκόπους των επενδυτικών τραπεζών και τα αρπακτικά των επενδυτικών ταμείων που πριν 10 περίπου χρόνια κατασπάραξαν τις ασιατικές εθνικές οικονομίες. (Τα τσαλιμάκια των δημοκρατικών είχαν να κάνουν τελικά με τη συμμετοχή τους στον έλεγχο διάθεσης αυτών των κολοσσιαίων ποσών και, κατά συνέπεια , με τη συμμετοχή τους στις σχετικές προμήθειες, κοινώς μίζες).

Τα μέτρα αυτά είναι μια ανοιχτή πρόσκληση και εξώθηση σε λεηλασία του εταιρικού και του δημόσιου χρήματος από τους μεγαλομετόχους και από τους μάνατζερ, μια ανοιχτή προτροπή προς τους ιδιοκτήτες και τους διαχειριστές του παρασιτικού μονοπωλιακού κεφαλαίου να γίνουν πιο αδίστακτοι και πιο επινοητικοί στην τέχνη της καταλήστευσης των μικρομετόχων και της απογύμνωσης του δημόσιου ταμείου. Όλοι αυτοί οι αγύρτες και οι απατεώνες ξέρουν πια ότι όχι μόνο διαχειρίζονται ανεξέλεγκτοι ξένα κεφάλαια, αλλά και ότι ο μπαμπάς – κράτος θα σπεύσει να καλύψει τα φέσια και τα ανοίγματα των άσωτων υιών του, για να μπορούν αυτοί ξένοιαστοι να απολαμβάνουν τα κλεψιμαίικα, συμμετέχοντας σε πρωταθλήματα μπριτζ ή κάνοντας υπερπολυτελείς διακοπές την ίδια ώρα που οι εταιρείες τους καταβαραθρώνονται.

Με την προκλητική διασπάθιση του δημόσιου χρήματος υπέρ των αναξιοπαθούντων καπιταλιστών (Βοηθάτε με φτωχοί, να μη σας μοιάσω!), επανακάμψανε και οι απατεωνίσκοι της κεντροαριστεράς με την ιδεολογική πανάκεια του κεϋνσιανισμού στα ξεδιάντροπα χείλη τους που μέχρι χτες πλέκανε το εγκώμιο του νεοφιλελευθερισμού με ανθρώπινο πρόσωπο. Οι πολιτικοί αυτοί τσαρλατάνοι θέλουν να ξεχάσουμε ότι η κρίση έχει ήδη ακυρώσει όλα τα κεϋνσιανά μαντζούνια και γιατροσόφια, όπως αποδείχνουν τα ίδια τα γεγονότα Η παρατεταμένη εκμηδένιση των επιτοκίων π.χ. δεν κατάφερε ακόμα να βγάλει την ιαπωνική οικονομία από τη χρόνια ύφεσή της. Η αύξηση των δημόσιων δαπανών μέσω μιας νέας κούρσας εξοπλισμών και η διεξαγωγή νέων πολέμων, δεν απέτρεψε την εκδήλωση της τρέχουσας κρίσης στις ΕΠΑ, ενώ κατέστρεψε και καταστρέφει παραγωγικές δυνάμεις στο κατεχόμενο Ιράκ, στο Αφγανιστάν κλπ.. Η εσπευσμένη πάλι ανάπτυξη νέων παραγωγικών κλάδων (π.χ. πράσινη αυτοκίνηση, πράσινη οικονομία κλπ.) δεν μπορεί να αποτρέψει την κρίση, αφού συνεπάγεται την εσπευσμένη καταστροφή των αντίστοιχων παλιών παραγωγικών κλάδων. Ο δασμολογικός προστατευτισμός εδώ (π.χ. στις ΕΠΑ) θα τινάξει σε ύψη δυσθεώρητα την ανεργία κάπου αλλού (π.χ. στην Κίνα). Τέλος, επειδή ΄΄κρίση υπερσυσσώρευσης΄΄ σημαίνει αδυναμία επένδυσης των νέων κεφαλαίων σήμερα με ποσοστό κέρδους ίσο τουλάχιστον με αυτό του χτες, είναι αδιανόητη, (από τη σκοπιά του κεφαλαίου από την οποία βλέπουν τα πράγματα οι κεϋνσιανοί), ακόμα και η σκέψη μιας σοβαρής αναδιανομής του εισοδήματος υπέρ των κατώτερων ΄΄εισοδηματικών τάξεων΄΄ (π. χ. υπέρ των ανέργων): κάτι τέτοιο θα ενίσχυε τη δύναμη αντίστασης της εργατικής τάξης στις προσπάθειες συμπίεσης των αμοιβών της, θα παρεμπόδιζε την ανάκαμψη των κερδών και θα διαιώνιζε την κρίση υπερσυσσώρευσης.

Κανένα κεϋνσιανό μέτρο, λοιπόν, δεν είναι ικανό να αποτρέψει την καταστροφή παραγωγικών δυνάμεων που αποτελεί και την πεμπτουσία της κρίσης. Τα αστρονομικά χρηματικά ποσά που διαθέτουν οι αστικές κυβερνήσεις, για να σώσουν τους χρηματοπιστωτικούς γίγαντες από τη χρεοκοπία, δε θα είναι ποτέ αρκετά να γεμίσουν αυτό το σύγχρονο πίθο των Δαναΐδων. Για παράδειγμα, μόνο τα ανοίγματα των φαλιρισμένων Fannie Mae και Freddie Mac ανέρχονται σε 5,4 τρισεκατομμύρια δολάρια. Αυτό ισοδυναμεί, σύμφωνα με τον οικονομικό ανταποκριτή Martin Wolf των Financial Times της 9-9-2008, με διπλασιασμό του δημόσιου χρέους ή με 40% του ΑΕΠ των ΕΠΑ. Τα ποσά αυτά θα καλυφτούν είτε με την άγρια φορολογική αφαίμαξη των εργαζομένων είτε με την πυροδότηση ενός καλπάζοντος πληθωρισμού είτε με ένα μίγμα και των δύο πολιτικών. Σε όλες, όμως, τις περιπτώσεις το αποτέλεσμα θα είναι η δραστική μείωση των πραγματικών μισθών και το εξανέμισμα των καταθέσεων, για την ασφάλεια των οποίων υποκριτικά κόπτονται και εγγυώνται σήμερα όλες οι αστικές κυβερνήσεις.

Όσοι, βέβαια, δίνουν βάση σε αυτές τις εξαγγελίες, ας θυμηθούν την τύχη των επενδυτών που πίστεψαν τις ανάλογες διαβεβαιώσεις των Σημίτη – Παπαντωνίου τις παραμονές του χρηματιστηριακού κραχ, και ας αναλογιστούν πώς είναι δυνατό, σε περίπτωση τραπεζικού κραχ, να μπορεί π.χ. το γερμανικό δημόσιο να καταβάλλει ΄΄αυθωρεί και παραχρήμα΄΄ στους καταθέτες το ιλιγγιώδες ποσό των 1,6 τρισεκατομμυρίων ευρώ που έχουν εμπιστευτεί στις κλονιζόμενες γερμανικές τράπεζες , χωρίς το ίδιο το κράτος να συρθεί στον γκρεμό της χρεοκοπίας.

Για να έλθουμε και λίγο στα δικά μας, το αμετροεπές και καταχρεωμένο ελληνικό δημόσιο θα φτάσει πιθανώς στα πρόθυρα της χρεοκοπίας νωρίτερα από το τραπεζικό μας σύστημα, για το οποίο εξαγγέλλει τις εγγυητικές του φανφάρες, αφού πρώτα θα έχει ξεπουλήσει όλες τις κερδοφόρες δημόσιες επιχειρήσεις και θα έχει ταΐσει τους αλογομούρηδες του χρηματιστηρίου με τα αποθεματικά των ασφαλιστικών ταμείων. Με τον κόσμο ολόκληρο να μοιάζει με βάλτο στον οποίο παλεύει ένα κοπάδι ελέφαντες, οι κομπορρημοσύνες του Αλογοσκούφη, του Καραμανλή του μικρού, του Σάλλα και άλλων οικονομικών και πολιτικών ιθυνόντων για το απροσμάχητο της ελληνικής οικονομίας, θυμίζουνε πολιτικώς ορθά κοάσματα επαρχιωτών βατράχων, λίγο πριν τους λιώσει η σιδερένια φτέρνα του κοντινότερου παχύδερμου. Αλήθεια, με την αγοραστική δύναμη των εργαζομένων να καταρρέει σε Ανατολή και Δύση, πόσοι τουρίστες αναμένεται να επισκεφτούν του χρόνου την Ελλάδα; Με τους διεθνείς ναύλους να καταρρέουν και με πολλούς Έλληνες εφοπλιστές να έχουν εκτεθεί σε νέες κοστοβόρες παραγγελίες στα ναυπηγεία της Άπω Ανατολής, πόσο λαμπρό διαγράφεται το άμεσο μέλλον της ελληνικής ναυτιλίας; Με την οικοδομική δραστηριότητα σε διαρκή υποχώρηση, με την εγχώρια βιομηχανική παραγωγή να πέφτει τον Αύγουστο του 2008 κατά 1,8 % σε σύγκριση με τον Αύγουστο του 2007, με 5,9 % μείωση της αξίας εξαγωγών για τον ίδιο μήνα (Ναυτεμπορική, 11-10-2008) πώς δικαιολογείται η ψυχική ευφορία των κυβερνώντων; Με την τουρκική οικονομία να παραπαίει και με τις εύθραυστες οικονομίες της βαλκανικής και της παρευξείνιας ενδοχώρας να είναι εκτεθειμένες στους βαρδάρηδες των εθνικισμών, των πολεμικών συγκρούσεων και της παγκόσμιας κρίσης, τι αποδόσεις μπορούν να αναμένουν οι τραπεζίτες και οι λοιποί ζηλωτές των μυθιστορηματικών ηρώων του Θέμελη που επένδυσαν στις χώρες αυτές;

Ανισόμετρες οι επιπτώσεις της κρίσης

Όλα αυτά δε σημαίνουν ότι η κρίση θα πλήξει με την ίδια σφοδρότητα όπως όπως χώρες και όλα τα ιμπεριαλιστικά κέντρα. Την περίοδο όπως κρίσης τόσο για όπως καπιταλιστές όσο και για όπως εθνικές οικονομίες ισχύει το ρητό ΄΄ο σώζων εαυτόν σωθήτω’’. Ο καθένας προσπαθεί να αξιοποιήσει όπως όφελός του τα δικά του πλεονεκτήματα και να εκμεταλλευτεί τα μειονεκτήματα των άλλων. Αυτό το είδαμε στο πάγωμα του διατραπεζικού δανεισμού από όπως τράπεζες, και το ξαναείδαμε τόσο στην άρνηση των ηγετών όπως Ευρωπαϊκής Ένωσης να συμμετάσχουν στη σωτηρία των αμερικανικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, όσο και η εμμονή όπως στα εθνικά αντικρισιακά προγράμματα και στην απροθυμία όπως να εκπονήσουν ένα πλαίσιο κοινών ευρωπαϊκών και όχι συντονισμένων (;) εθνικών παρεμβάσεων στην κρίση των ευρωπαϊκών τραπεζικών συστημάτων. Εξάλλου, οι ιμπεριαλιστικές χώρες, με πρώτες και καλύτερες όπως ΕΠΑ, έχουν αυξημένες δυνατότητες να μετακυλήσουν ένα μεγάλο μέρος από το βάρος όπως δικής όπως κρίσης όπως πλάτες των λιγότερο ισχυρών και των εξαρτημένων χωρών. Μια πολιτική συστηματικής υποτίμησης του δολαρίου π.χ., από τη μια θα εξανεμίσει την αξία των δολαριακών αποθεμάτων και των ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου που συσσώρευαν τόσα χρόνια οι Κινέζοι με όπως βιομηχανικές εξαγωγές όπως, οι Άραβες, οι Ρώσοι και άλλοι παραγωγοί από το υπερτιμημένο πετρέλαιο, και από την άλλη θα μειώσει την πραγματική αξία του κολοσσιαίου αμερικάνικου χρέους. Η αδιαμφισβήτητη πολιτικοστρατιωτική υπεροχή των ΕΠΑ μπορεί να όπως επιτρέψει να αναζωπυρώσουν παλιές ή να δημιουργήσουν νέες περιφερειακές εστίες στρατιωτικοπολιτικής έντασης (π.χ.. ελληνοτουρκικές διαφορές) και να υποχρεώσουν όπως αντιπάλους να γίνουν οι καλύτεροι πελάτες όπως αμερικανικής εξοπλιστικής βιομηχανίας και οι υποδειγματικοί τροφοδότες όπως αμερικανικής οικονομικής ανάπτυξης. Η πολιτικοστρατιωτική ισχύς, εξάλλου, είναι το μέσο που εξασφαλίζει τελικά τον αποφασιστικό και μονοπωλιακό έλεγχο αγορών, στρατηγικών πρώτων υλών – ακόμα και την υπαγόρευση αυτοκτονικών οικονομικών πολιτικών σε στρατιωτικά αδύναμους οικονομικούς κολοσσούς, όπως η Ιαπωνία και η Γερμανία.

Κρίση: η μήτρα της επανάστασης

Κάθε δράση προκαλεί αντίστοιχη αντίδραση. Μπορούμε, λοιπόν να προεξοφλήσουμε πως όλες οι αντιθέσεις του κεφαλαιοκρατικού κόσμου μας θα οξυνθούν ως συνέπεια της κρίσης. Το πολιτικό κέντρο θα τείνει να αποσαθρωθεί προς όφελος των πολιτικών άκρων, όπως δείχνουν και οι πρόσφατες γερμανικές εκλογές. Το κοινωνικό κέντρο της εργατικής αριστοκρατίας και των μεσαίων στρωμάτων θα γίνει πιο ξετσίπωτο στην προκλητική προσπάθειά του να περισώσει τα παρασιτικού τύπου ιδιοτελή προνόμιά του (βλ. π.χ. ΟΤΕ, Ολυμπιακή, εοκικές επιδοτήσεις κλπ.), ακόμα και με το ρίσκο να χάσει την ηγεμονία του επί της εργατικής τάξης. Όσοι μικροαστοί θα βρίσκονται αντιμέτωποι με το φάσμα της οικονομικής καταστροφής και της προλεταριοποίησης θα τείνουν να επαναστατικοποιηθούν και να προσεγγίσουν τις θέσεις του επαναστατικού προλεταριάτου. Στις εξαρτημένες χώρες θα θυμηθούν ξανά τον κατασυκοφαντημένο αντιιμπεριαλισμό και θα φιλοσοφήσουν ξανά πάνω στο σύνθημα « Ο μόνος δρόμος είναι ο σοσιαλισμός». Και παντού το προλεταριάτο, αντιμέτωπο με τους εφιάλτες της μαζικής ανεργίας, της φτώχειας και της εξαθλίωσης, θα ρέπει προς την αμφισβήτηση των πολιτικών δυνάμεων που υποτάσουν τα συμφέροντά του είτε στα συμφέροντα μιας υποτιθέμενης αντινεοφιλελεύθερης αστικής τάξης (π.χ. Συνασπισμός) είτε στα συμφέροντα της μη μονοπωλιακής αστικής τάξης (π.χ. ΚΚΕ) είτε στα συμφέροντα των μικροαστών (π.χ, αντικαπιταλιστές), είτε στα συμφέροντα μιας δήθεν εθνικής αστικής τάξης στις εξαρτημένες χώρες (π.χ. μ-λ χώρος).

΄΄Μια νέα επανάσταση είναι δυνατή μόνον ως συνέπεια μιας νέας κρίσης. Ωστόσο είναι το ίδιο σίγουρη όπως κι αυτή΄΄ διαπίστωνε ο Μαρξ το 1850, ανασκοπώντας τα αίτια της αποτυχίας της επανάστασης του 1848. (MEW,τ. 7, σ. 98) Σήμερα, που μια νέα παγκόσμια κρίση βρίσκεται σε εξέλιξη, η διαπίστωσή του παραμένει άκρως επίκαιρη. Το φάντασμα μιας προλεταριακής επανάστασης, το φάντασμα του κομμουνισμού πλανιέται πια όχι πάνω από την Ευρώπη αλλά πάνω απ΄ όλη την υφήλιο. Για ν΄ αντιμετωπίσουν αυτό το φάντασμα οι ΕΠΑ, για πρώτη φορά στην ιστορία τους, ανέθεσαν από την 1 Οκτωβρίου του 2008 σε μια μάχιμη στρατιωτική μονάδα, σε μια ταξιαρχία δύναμης 4000 ανδρών, το καθήκον να καταστέλλει πολιτικές ταραχές. Για να ξορκίσουν αυτό το φάντασμα, οι Γερμανοί χριστιανοδημοκράτες, σε αγαστή συμφωνία με τους σοσιαλδημοκράτες, ετοιμάζονται να αναθεωρήσουν το άρθρο 35 του γερμανικού συντάγματος που απαγορεύει την εμπλοκή του στρατού στην καταστολή εσωτερικών ταραχών.

Οι καιροί ου μενετοί. Για να μορφοποιηθούν πολιτικά και να τελεσφορήσουν πρακτικά οι αναμενόμενες αυθόρμητες τάσεις πολιτικής και κοινωνικής χειραφέτησης της εργατικής τάξης, οι οποίες θα πυκνώνουν κατά τη διάρκεια της κρίσης, απαιτείται η ενότητα όλων εκείνων, των ευάριθμων σήμερα, δυνάμεων που κατανοούν την αναγκαιότητα του ενιαίου μετώπου της εργατικής τάξης για την υπεράσπιση των ζωτικών της συμφερόντων, την αναγκαιότητα της συμμαχίας της εργατικής τάξης με τους εργαζόμενους μικροαστούς που υιοθετούν την προλεταριακή αντίληψη των πραγμάτων, την προβολή της επικαιρότητας της προλεταριακής επανάστασης και την επιτακτικότητα του καθήκοντος να οικοδομηθεί σε εθνικό και σε διεθνές επίπεδο το πολιτικό υποκείμενο της εργατικής τάξης, ένα μαρξιστικό επαναστατικό εργατικό κόμμα και μια μαρξιστική επαναστατική εργατική διεθνής. Και ως πρώτο, άκρως επίκαιρο αίτημα, θα πρέπει να προβληθεί η κρατικοποίηση όλων των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων χωρίς καμιά αποζημίωση και η συνένωσή τους σε μια μεγάλη πανεθνική τράπεζα, η δήμευση όλων των καταθέσεων και των αξιογράφων πάνω από ένα ορισμένο ποσό (π.χ. 500.000 ευρώ) και η δήμευση των σκανδαλωδών περιουσιών των golden boys.