Επιστράτευση εικόνες από το παρελθόν ή στιγμιότυπα από το μέλλον;

Το Νοέμβριο πραγματοποιήθηκε η στρατιωτική άσκηση Αίσιος Οιωνός στην περιοχή των Σερρών η οποία προέβλεπε βολές πυροβολικού, στρώση ναρκοπεδίων, κατάληψη υψωμάτων κτλ. Την ίδια περίοδο πραγματοποιήθηκαν μια σειρά από άλλες παρόμοιες ασκήσεις σε διάφορες περιοχές σε όλη την Ελλάδα Οι ασκήσεις αυτές δεν θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν χωρίς τη συμμετοχή χιλιάδων επιστράτων. Η πρόσκληση για κατάταξη έγινε μέσω των τοπικών αστυνομικών τμημάτων με ένα χαρτί που είχε επισυναπτόμενες τις νομικές συνέπειες της λιποταξίας και της ανυποταξίας που είναι η στέρηση της δυνατότητας έκδοσης διαβατηρίου, της επαγγελματικής ικανότητας και της δυνατότητας του εκλέγεσθαι. Ανεξάρτητα από το αν ο νόμος στην πράξη εφαρμόζεται η όχι το 70% περίπου των επιστράτων που καλέστηκαν παρουσιάστηκαν στις μονάδες κατάταξης και το υπόλοιπο 30% έστειλε βεβαιώσεις ότι την περίοδο της άσκησης νοσηλεύονταν σε κάποιο δημόσιο νοσοκομείο. Ένα μεγάλο ποσοστό των επιστράτων ήταν κάτοικοι παραμεθόριων περιοχών οι οποίοι καλούνταν να συμμετέχουν σε ασκήσεις σχεδόν κάθε χρόνο.

Με τις ασκήσεις αυτές καταρχάς δοκιμάζεται το κατά πόσο ο μηχανισμός του στρατού μπορεί να αντεπεξέλθει στη διαδικασία μιας επιστράτευσης όσο αφορά τη διοικητική μέριμνα. Τουλάχιστον στην περιοχή των Σερρών σε αυτό το επίπεδο τα κατάφεραν θαυμάσια αφού μέσα σε λίγες ώρες το σύνολο των επιστράτων ήταν με παραλλαγές και αρβύλες στα νούμερα τους καθώς και με «λουκάνικα», όπλα και κράνη στα ΡΕΟ που τους μετέφεραν στο βουνό που θα πραγματοποιούταν η άσκηση, αποφεύχθηκαν δηλαδή διάφορα κωμικοτραγικά που μπορούν να συμβούν σε μια παρόμοια κατάσταση.

Επίσης δοκιμάζεται το επίπεδο της πειθαρχίας και μαχιμότητας που θα δείξουν οι επίστρατοι. Σε αυτό το σημείο τα πράγματα δεν ήταν και τόσο καλά για τον στρατό. Οι επίστρατοι ήταν καταρχάς δυσαρεστημένοι για το μισθό μιας εβδομάδας που έχαναν αφού κανονικά πληρώνονταν μόνο όσοι ήταν υπάλληλοι του δημοσίου ή των ΔΕΚΟ, οι υπόλοιποι πήραν απλά το μισθό του οπλίτη ( περίπου 2,5 ευρώ) Επίσης τα διάφορα φαινόμενα κακής οργάνωσης και απίστευτης σπάταλης χρόνου και δυνάμεων που όλοι θυμόμαστε από τη θητεία μας συνέτειναν σε ένα γενικευμένο κλίμα αγανάκτησης. Σαν απάντηση σε αυτό ήρθαν οι χαρακτηριστικές για το στρατό απειλές, όχι για φυλακές και στερήσεις όπως συνέβαινε στους οπλίτες αλλά για στρατοδικεία και για 6μηνη παράταση της επιστρατείας. Αυτό από μόνο του δεν ήταν δυνατό να περιορίσει τη γενικότερη απειθαρχία και αδιαφορία. Η κριτική όμως από τους επίστρατους γίνονταν σε δευτερεύουσες πλευρές και έτσι η φράση «είσαστε εδώ για τη πατρίδα» ή τα διάφορα σενάρια ότι η άσκηση γίνεται «για να είμαστε έτοιμοι σε ενδεχόμενη αύξηση της επιθετικότητας της Τουρκίας στην περίπτωση που διακοπούν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την ΕΕ» μπορούσαν έστω για λίγο να αντιστρέψουν το κλίμα.

Ένα συμπέρασμα που μπορεί να προκύψει είναι ότι σε περίπτωση πολέμου εφόσον δεν υπάρχει ένα υπαρκτό πολιτικό ρεύμα στην κοινωνία που να σπάει το κλίμα της εθνικής ενότητας η κατάσταση για τους κομμουνιστές στο μέτωπο στην πρώτη φάση θα είναι πολύ δύσκολη. Η κατάσταση θα βελτιωθεί μόνο στη περίπτωση μακροχρόνιου πολέμου ή ήττας. Ένα δεύτερο συμπέρασμα είναι ότι παρ' όλη τη στροφή προς τον επαγγελματικό στρατό η σημασία της επιστράτευσης σε περίπτωση πολέμου παραμένει μεγάλη και αυτό γιατί αν και τα σύγχρονα οπλικά συστήματα θα τα χειρίζονται οι επαγγελματίες υπάρχουν μια σειρά από καθήκοντα που απαιτούν τον όγκο του στρατού που μπορεί να εγγυηθεί μόνο μια επιτυχημένη επιστράτευση, ιδιαίτερα σήμερα που ο όγκος του στρατού έχει μειωθεί λόγο της μείωσης της θητείας. Έτσι εκτιμούμε ότι οι ασκήσεις επιστράτευσης από εδώ και στο εξής θα είναι στην ημερήσια διάταξη προκείμενου να δοκιμάζεται το επίπεδο ετοιμότητας του στρατού αλλά και να οικοδομείται πολεμικό κλίμα.