Η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους και η σύγκρουση Ε.Ε – ΔΝΤ

Ενώ η προεκλογική περίοδος απασχολούσε το κομματικό σύστημα της χώρας, προέκυπταν σημαντικές εξελίξεις για το μέλλον της οικονομίας. Με το νέο υπολογισμό του ελλείμματος από την Eurostat έγινε καταφανές ότι οι στόχοι του Μνημονίου για τα δημόσια οικονομικά είναι εκτός πραγματικότητας, την ώρα που και ο στόχος για την αύξηση των εσόδων του 2010 αποδεικνύονταν παντελώς «άπιαστος» και η – αναμενόμενη για την κοινή λογική αλλά όχι και για τους σχεδιαστές του Μνημονίου – οικονομική ύφεση προδικάζει το ανεδαφικό της αύξησης των εσόδων που προβλέπονται από το σταθεροποιητικό πρόγραμμα. Το συμπέρασμα είναι πολύ απλό και για μικρομαγαζάτορα – όχι όμως για τον πρωθυπουργό και τον υπουργό εθνικής οικονομίας: το καράβι οδηγείται σε παγόβουνο και δεν υπάρχουν περιθώρια ελιγμών.

Οι αγορές το βλέπουν και ανεβάζουν τα spread (γιατί αναμένουν χρεοκοπία και όχι γιατί ο Παπανδρέου απείλησε με εκλογές). Οι έγκυροι οικονομολόγοι το έχουν προβλέψει και έχουν διατυπώσει προτάσεις, που διαφέρουν κατά πολύ, αναλόγως των οικονομικών και πολιτικών συμφερόντων που εκπροσωπούν οι φορείς τους, αλλά όλες περιλαμβάνουν την χρεοκοπία. Οι δανειστές μας το γνωρίζουν και τσακώνονται για τα κέρδη και τις απώλειες, διαπραγματευόμενοι διάφορα σενάρια για το άμεσο μέλλον, ενόψει αδυναμίας να εκπληρωθούν οι στόχοι του Μνημονίου. Στην πραγματικότητα φυσικά το γνωρίζουν πολύ καλά και οι κυβερνώντες και παρά την φραστική επιμονή τους σε μία υπεραισιόδοξη οπτική (θα πετύχουμε τους στόχους, δεν θα αναδιαρθρώσουμε το χρέος, δεν θα θιγούν μισθοί και συντάξεις, δεν θα απολυθούν δημόσιοι υπάλληλοι), αφενός ήδη κάνουν τα αντίθετα απ’ ότι λένε, αφετέρου διαπραγματεύονται σενάρια «διεξόδου» με το ΔΝΤ, την ΕΕ και τη Γερμανική κυβέρνηση.

Επιδίωξη των Γερμανών κεφαλαιοκρατών είναι η αποκόμιση του μέγιστου δυνατού κέρδους από το Μηχανισμό Στήριξης μέσω των υπέρογκων επιτοκίων που προβλέπονται, ενώ θέλουν σε περίπτωση αναδιάρθρωσης του χρέους μίας χώρας να μοιράζονται οι απώλειες σε όλους τους κατόχους των κρατικών ομολόγων της. Αυτή είναι η λεγόμενη «ελεγχόμενη χρεοκοπία».

Το ΔΝΤ ως κατεξοχήν εκπρόσωπος των απανταχού ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων, παρεμβαίνει για να εμποδίσει ή να αναβάλλει την χρεοκοπία καθώς και την αναδιάρθρωση του χρέους, προκειμένου να μην υποστούν απώλειες οι ιδιώτες δανειστές ή μέχρι να τις υποστούν να έχουν ρεφάρει με νέες κερδοφόρες επενδύσεις από το ξεπούλημα της υπό επιτήρηση χώρας. Συνεπώς λόγω της σύγκρουσης των συμφερόντων τους, το ΔΝΤ και η γερμανική κυβέρνηση συγκρούονται ήδη μεταξύ τους σχετικά με την αναδιάρθρωση του χρέους της Ελλάδας. Παραμένουν όμως, συνέταιροι όσον αφορά την υλοποίηση του Μνημονίου. Από την άλλη πλευρά, η ελληνική κυβέρνηση συμπαρατάσσεται με το ΔΝΤ, ακριβώς γιατί υπερασπίζεται τα συμφέροντα του ελληνικού χρηματιστικού κεφαλαίου, αφού οι ελληνικές τράπεζες κατέχουν το μεγαλύτερο μέρος των κρατικών ομολόγων.

Οι Financial Times για την επικείμενη πτώχευση

Η «επικείμενη», όπως χαρακτηρίζεται, ελεγχόμενη πτώχευση της Ελλάδας προσδιορίζεται χρονικά στο δεύτερο ή τρίτο τρίμηνο του 2011 σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times με τίτλο « The Greek debt drama would be better played sooner than later», δηλαδή το «ελληνικό δράμα χρέους θα είναι καλύτερα να παιχθεί μια ώρα αρχύτερα».

Σύμφωνα με τον οικονομικό συντάκτη της εφημερίδας John Dizard, «υπάρχει διαμάχη τραπεζιτών και δικηγόρων για την κατάλληλη χρονική στιγμή που θα πρέπει να ανακοινωθεί η ελεγχόμενη πτώχευση (orderly default)». «Κάποιοι πιστεύουν ότι η σοκαριστική, δραματική ανακοίνωση και η έξαλλη δημόσια αντίδραση θα έπρεπε να γίνουν στο δεύτερο τρίμηνο του 2011, ενώ άλλοι πιστεύουν πως το τρίτο τρίμηνο είναι καταλληλότερο», τονίζει ο συντάκτης και σημειώνει ότι «ένα γεγονός στο τρίτο τρίμηνο είναι πιο κοντά στην παράδοση των εθνικών πτωχεύσεων, αλλά οι δικαστές στη Γερμανία και οι πολιτικοί στην Ελλάδα είναι εμφανώς κουρασμένοι με τις ευρω-προσπάθειες και πιθανόν να επισπεύσουν τις εξελίξεις αφήνοντας το 3ο τρίμηνο του 2011 ελεύθερο για διακοπές. Έχοντας σχεδιάσει τις διακοπές μου για τον Αύγουστο, θα πάρω την ηθική απόφαση που είναι η καλύτερη για όλους, αντιμετωπίζοντας τα γεγονότα και εγγράφοντας επενδυτικές ζημιές μια ώρα αρχύτερα».

Στο άρθρο των Financial Times προβλέπεται, πως το θέμα της αφερεγγυότητας των εθνικών οικονομιών, μετά την αντιμετώπιση του προβλήματος της Ιρλανδίας, θα επανέλθει, με αποτέλεσμα να ξαναστραφεί η προσοχή στην Ελλάδα καθώς ταυτίζεται χρονικά με την ολοκλήρωση των ελέγχων από την τρόικα. «Είναι ήδη κατανοητό πως οι στόχοι για τις δαπάνες και τα έσοδα του ελληνικού κράτους δε θα έχουν επιτευχθεί. Παρόλα αυτά η επόμενη δόση των 9 δισ. ευρώ θα αποδεσμευτεί τον επόμενο μήνα, καθώς η προφανής ειλικρίνεια και οι νέες, αναθεωρημένες υποσχέσεις γίνονται δεκτές σαν να πρόκειται για πραγματική συμμόρφωση», τονίζει ο Τζον Ντίζαρντ, προσθέτοντας ότι «δεν θα υπάρχει συστημική κρίση το Δεκέμβριο και πως η πραγματικότητα - δηλαδή η επικείμενη ελεγχόμενη πτώχευση - μπορεί να περιμένει. Για πόσο όμως;».

Γιώργος Κωνσταντακόπουλος