Ολυμπιακοί Αγώνες και Υγεία. Οι αλλαγές που ετοιμάζουν
του Δημήτρη Δανδάκη
Οι ολυμπιακοί αγώνες τελείωσαν με πανηγυρισμούς για την αστική τάξη. Πράγματι, η άρχουσα τάξη αποκόμησε θετικά για αυτήν αποτελέσματα σε πολλά επίπεδα.
Οικονομικά, και πέρα από την «αρπαχτή» του αιώνα που συντελέστηκε από πολλούς την τελευταία επταετία, οι δείκτες ανάπτυξης παρουσίαζαν μια πολύ καλή εικόνα ενώ δόθηκε και η ώθηση για την δημιουργία ενός κλάδου με υψηλή συγκέντρωση και συγκεντροποίηση του κεφαλαίου με εκσυγχρονισμένα χαρακτηριστικά, του κατασκευαστικού.
Σε επίπεδο δημοκρατικών δικαιωμάτων επιβλήθηκε με σχετικά ήπιες αντιστάσεις η πλήρης αστυνόμευση της καθημερινής ζωής. Η εικόνα μίας στρατοκρατούμενης Αθήνας, με αστυνομικούς σε κάθε τετράγωνο, αδυναμία εισόδου σε περιοχές γύρω από τα στάδια, τα 2 ζέπελιν πάνω από τα κεφάλια μας αλλά και η ελεγχόμενη είσοδος στα νοσοκομεία, η τοποθέτηση σε κάποια από αυτά καμερών παρακολούθησης, ακόμη και η παρουσία ένστολων σε μαζικές διαδικασίες είναι μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα.
Δεν ήταν λιγότερο σημαντική η προσπάθεια επίδρασης σε ιδεολογικό επίπεδο. Όχι μόνο για να αποδεχτεί η εργατική τάξη τα παραπάνω. Αλλά και για να πειστεί ότι αυτός ήταν ο νέος μεγάλος εθνικός στόχος, η «κόκκινη μηλιά» της εποχής μας, για την οποία καμία θυσία (εννοείται από τους εργαζόμενους και όχι από τους καπιταλιστές) δεν είναι αρκετή. Για αυτό το λόγο έγιναν ιδιαίτερες προσπάθειες με διαφορετικές κάθε φορά στοχεύσεις.
Όταν όμως φάνηκε ότι η εργατική τάξη δεν έβλεπε με τον ίδιο ενθουσιασμό τους αγώνες, άλλαξε ο «σκοπός». Τότε εμφανίστηκαν πολλά «παπαγαλάκια» με επιφυλάξεις, είτε ανοικτά όπως ο Σουφλιάς, είτε αφήνοντας να διαρρεύσει στον τύπο η διαφωνία όπως ο Σημίτης. Όμως από όλους τονίζονταν πριν τους αγώνες ότι εδώ που φτάσαμε να δούμε «πώς δεν θα γίνουμε ρεζίλι και δεν θα ξεφτιλιστούμε», ενώ μετά την έναρξη τους άρχισαν οι ύμνοι για την τελετή έναρξης και για το επίπεδο της διοργάνωσης (λες και με τόσα χρήματα που σπαταλήθηκαν ήταν τόσο δύσκολα όλα αυτά).
Νοσοκομεία – φρούρια
Για πολύ καιρό πριν από τους αγώνες όλοι οι εργαζόμενοι αγωνιούσαν για το τι θα γινόταν. Αφού απέτυχαν οι όποιες προσπάθειες για προώθηση του εθελοντισμού άρχισε η παραενημέρωση μέσω εφημερίδων. Αρχικά γράφτηκε ότι οι άδειες θα ανασταλούν για όλο το καλοκαίρι, ότι πολλές υπερωρίες ή εφημερίες δε θα πληρωθούν λόγω της κατάστασης έκτακτης ανάγκης αλλά και ότι θα τοποθετηθούν κάμερες σε κάθε γωνιά των «ολυμπιακών» νοσοκομείων. Αρχές του 2004 μάθαμε την πρώτη εγκύκλιο για τον τρόπο λειτουργίας που άφηνε όμως περισσότερα ερωτηματικά από όσα έλυνε. Τον Ιούνιο μόλις, ανακοινώθηκε το πλαίσιο λειτουργίας. Αναστάλθηκαν όλες οι άδειες σε όλη την Ελλάδα αρχικά για 45 και στη συνέχεια για 35 ημέρες περίπου. Οκτώ νοσοκομεία τέθηκαν σε επιφυλακή με το μεγαλύτερο νοσοκομείο της χώρας, τον Ευαγγελισμό, μόνο για την «ολυμπιακή οικογένεια». Δημιουργήθηκαν τμήματα επειγόντων περιστατικών (ΤΕΠ), ή μάλλον ονομάστηκαν έτσι κάποιοι χώροι στα περισσότερα νοσοκομεία. Σε μερικά νοσοκομεία τα ΤΕΠ ήταν τόσο μικρά και ελεγχόμενα (όπως στο ΚΑΤ) με αποτέλεσμα να μην είναι λειτουργικά μετά τους αγώνες, σε άλλα, κάποια από τα υπάρχοντα ιατρεία ονομάστηκαν ΤΕΠ, ενώ στον Ερυθρό τοποθετήθηκε ένα κοντέινερ στην αυλή, «δωρεά» για λίγες ημέρες του ιδιωτικού νοσοκομείου «Ερρίκος Ντυνάν» που βρήκε την αφορμή για δωρεάν διαφήμιση. Σκοπός όλων αυτών ήταν να μην μπουν στην άθλια ουρά της εφημερίας οι επισκέπτες ή οι δημοσιογράφοι. Για να βγουν όλα αυτά σε πέρας σε πολλά νοσοκομεία σταμάτησαν ή ελαττώθηκαν σημαντικά τα τακτικά περιστατικά (και μιλάμε για τα μεγαλύτερα νοσοκομεία της χώρας που εξυπηρετούν την πλειοψηφία των ασθενών). Με αυτό τον τρόπο φάνηκε πως αντιμετωπίζει η αστική τάξη τους «ιθαγενείς».
Μέσα στο πλαίσιο της τρομοϋστερίας τοποθετήθηκαν κάμερες παρακολούθησης σε αρκετά «ολυμπιακά» νοσοκομεία, ενώ στην είσοδό τους ιδιωτικοί «ασφαλίτες» απαιτούσαν ταυτότητα τόσο από τους εργαζόμενους όσο και από τους επισκέπτες, οι οποίοι μάλιστα καταγράφονταν για την είσοδό τους στα νοσοκομεία. Είναι γνωστό φαίνεται ότι τα νοσοκομεία της Ελλάδας αποτελούσαν … το νούμερο 1 στόχο της Αλ Κάιντα!!!
Εκεί όμως που φάνηκε η κοροϊδία ήταν με τη λειτουργία των Σταθμών Α’ Βοηθειών (ΣΑΒ). Οι ΣΑΒ ήταν κάποιες πρόχειρες κατασκευές διασκορπισμένες στο νομό Αττικής με διακηρυγμένο στόχο την παροχή πρώτων βοηθειών στους επισκέπτες. Η πραγματικότητα ήταν πολύ διαφορετική. Η υλικοτεχνική υποδομή τους ήταν ανύπαρκτη ενώ απαιτήθηκε η στελέχωση από το προσωπικό των νοσοκομείων. Στην αρχή αυτό έγινε σε εθελοντική βάση. Όταν όμως υπήρξαν αντιδράσεις άρχισε το ονομαστικό κάλεσμα γιατρών και νοσηλευτών κυρίως από νοσοκομεία που αντέδρασαν λιγότερο. Το εντυπωσιακό ήταν ότι ο υπουργός υγείας Ν. Κακλαμάνης σε συνάντηση με το Δ.Σ. της ΕΙΝΑΠ παραδέχτηκε ότι οι ΣΑΒ είναι άχρηστοι αλλά αποτελούν μέρος της συμφωνίας της προηγούμενης κυβέρνησης με τον «Αθήνα 2004». Είπε επίσης ότι το άτομο που έκανε την μελέτη πήρε 100.000 ευρώ(για κάτι … άχρηστο!). Όταν τελικά οι ΣΑΒ λειτούργησαν, χωρίς καμία επιστημονική κάλυψη, είχαμε φαινόμενα λειτουργίας τους με ιατρούς διάφορων άσχετων μεταξύ τους ειδικοτήτων, πολλές φορές με εξειδίκευση άσχετη με τις ανάγκες (π.χ. μπορεί να εφημέρευε ειδικευμένος ουρολόγος με ειδικευόμενο ενδοκρινολόγο!!!!).
Η μεταολυμπιακή περίοδος βρήκε το υπουργείο υγείας και τα ΜΜΕ να διαφημίζουν την μεγάλη «προίκα» στο σύστημα υγείας1, γεγονός που προκαλεί θυμηδία όταν τα όποια έργα έγιναν στα νοσοκομεία, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, ήταν έργα βιτρίνας (π.χ. πύλες των νοσοκομείων, αναβάθμιση των νεότερων τμημάτων των νοσοκομείων, βάψιμο πολλές φορές μόνο της πρόσοψης των νοσοκομείων).
Αγανάκτηση των εργαζομένων – «Ολυμπιακή» νάρκη των συνδικαλιστών
Όλη αυτή η κατάσταση οδήγησε σε αγανάκτηση από μεριάς των εργαζομένων. Αγανάκτηση για την αναστολή των αδειών που οδήγησε σε πολλά προβλήματα κυρίως σε οικογένειες με παιδιά που δεν ήξεραν τι να τα κάνουν τον Αύγουστο, αγανάκτηση που η επιφυλακή αυτή δεν «αποζημιώνεται» με ένα συμβολικό έστω «ολυμπιακό επίδομα», αγανάκτηση για την αστυνόμευση. Αυτό έθεσε σε αμφισβήτηση ακόμη και την ίδια την «μεγάλη ιδέα». Εύκολα αντιληπτό σε όλους ήταν ότι τελικά για την υγεία δεν έγινε τίποτε μπροστά στην Ολυμπιάδα ενώ οι όποιες υποχρεώσεις της κυβέρνησης για την υγειονομική κάλυψη έγινε με τα γνωστά υλικά, από το ήδη υπάρχον προσωπικό, με την εντατικοποίηση, την αναστολή των δικαιωμάτων και καμία ουσιαστική βελτίωση έστω της υλικοτεχνικής υποδομής. Ακόμη και όποιες κρίσεις για την πρόσληψη ιατρικού προσωπικού είχαν ξεκινήσει μήνες πριν, μπλοκαριστήκανε έτσι ώστε να γίνουν με τα νέα συμβούλια κρίσεις για να βολευτούν τώρα τα «γαλάζια» παιδιά2.
Και το συνδικαλιστικό κίνημα; Όταν δεν έβγαινε αισχρά όπως ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ Πολυζωγόπουλος να δηλώσει ότι δεν πρόκειται να αντιδράσει κανείς μέσα στην Ολυμπιάδα, εξαφανιζόταν τελείως όπως η ΑΔΕΔΥ και η ΠΟΕΔΗΝ (παρά τις «κούφιες», όπως αποδείχτηκε, απειλές του προέδρου της ΑΔΕΔΥ πριν τους αγώνες).
Οι εργαζόμενοι του ΕΚΑΒ έδοσαν έναν αξιοπρεπή αγώνα, απομονωμένοι όμως από όλους τους υπόλοιπους και με πόλεμο από τα ΜΜΕ. Αναγκάστηκαν να σταματήσουν όταν άρχισαν να κερδίζουν. Δεν κέρδισαν βέβαια το ολυμπιακό επίδομα, κέρδισαν όμως ένα επίδομα ετοιμότητας που διεκδικούσαν εδώ και χρόνια (40 ευρώ ανά μήνα).
Προσπάθειες έγιναν και από τους νοσοκομειακούς γιατρούς. Αρχικά και η ίδια η ΕΙΝΑΠ κάτω από το βάρος της αγανάκτησης κάλεσε τους γιατρούς να αρνηθούν να στελεχώσουν τους ΣΑΒ και να αγωνιστούν για διεκδίκηση των δεδουλευμένων (που τη φετινή χρονιά έχει πάρει εκρηκτικές διαστάσεις) αλλά και για ολυμπιακό επίδομα. Αναγκάστηκε επίσης να μην κουβεντιάσει πρόταση μέλους του Δ.Σ. (που ανήκε στην ΠΑΣΚΕ) για εθελοντική εργασία τουλάχιστον για μία ημέρα κατά την διάρκεια των αγώνων, πρόταση με την οποία συμφώνησε αμέσως και ο πρόεδρος Σ. Τσούκαλος ο οποίος ανήκει στην ΔΗΚΝΙ (παράταξη της ΝΔ).
Παρά τις 2 στάσεις εργασίας που έγιναν, (η 2η στα τέλη του Ιουλίου), μία συνάντηση του Δ.Σ. της ΕΙΝΑΠ με τον υπουργό υγείας από τον οποίο απέσπασαν αόριστες υποσχέσεις που δεν απαντούσαν παρά σε ελάχιστα από τα αιτήματα, έφτασε για να ανακοινώσουν την πλήρη τους ικανοποίηση. Σε αυτό συμφώνησε εκτός από τη ΔΗΚΝΙ, η πλειοψηφία της ΠΑΣΚΕ, καθώς και ο γνωστός Χ. Ζαχαρόγιαννης εκλεγμένος με την Πανεπιστημονική (παράταξη του ΚΚΕ) και τώρα κολλητός του κυβερνητικού συνδικαλισμού. Η στάση του συγκεκριμένου δεν ήταν σημερινή, μια που μέχρι τώρα επιτελούσε το απεργοσπαστικό του έργο με την κάλυψη του ΚΚΕ (βλέπε και την στάση του στις κινητοποιήσεις του 1998 όπου ως πρόεδρος της ΕΙΝΑΠ κατήγγειλε τους γιατρούς που ήταν σε κινητοποιήσεις). Έτσι η συνέλευση των γιατρών της Αθήνας και Πειραιά σαμποταρίστηκε με την αποχώρηση του προεδρείου. Παρά τις αποφάσεις αρκετών μαζικών συνελεύσεων νοσοκομείων (Ερυθρός, Γενικό Κρατικό, Σωτηρία, Μεταξά, Νίκαια, Αγλαΐα Κυριακού, Αγία Όλγα) και παρά το μαζικότερο «διανοσοκομειακό» (δηλαδή τη μηνιαία σύσκεψη των 5μελών και 3μελών επιτροπών της ΕΙΝΑΠ των νοσοκομείων Αθήνας – Πειραιά) των τελευταίων ετών στις 3 Αυγούστου, το Δ.Σ. περιφρόνησε πλήρως τους γιατρούς αποφασίζοντας ότι δεν υπάρχουν προβλήματα (σε πλήρη διαστροφή της πραγματικότητας μια που υπάρχουν γιατροί που δεν έχουν πληρωθεί εφημερίες ακόμη και του Μαρτίου) αλλά και ότι σε κάθε περίπτωση δεν είναι δυνατόν να γίνουν κινητοποιήσεις μέσα στην Ολυμπιάδα. Δημιουργήθηκε μάλιστα θέμα με την κάλυψη της στάσης εργασίας από την ΕΙΝΑΠ ,που προκήρυξαν οι γιατροί του Ερυθρού στις 17/8 καθώς και για την επίσχεση εργασίας που είχαν εξαγγείλει οι ειδικευόμενοι. Τελικά αποφασίστηκε οριακά η κάλυψη των συγκεκριμένων κινητοποιήσεων.
Το «συνδικαλιστικό» της ασφάλειας σε δράση
Όλα αυτά γίνονταν σε ένα κλίμα «τρομοκρατίας». Για πρώτη φορά το «διανοσοκομειακό» που έγινε στα γραφεία της ΕΙΝΑΠ στις 3 Αυγούστου πραγματοποιήθηκε με την παρουσία 2 περιπολικών στην είσοδο των γραφείων αλλά και με την διπλή επίσκεψη αστυνόμου που ρωτούσε να μάθει το σκοπό της συγκέντρωσης. Αυτό δεν ήτανε το μόνο περιστατικό. Λίγες μέρες νωρίτερα αστυνομία ήρθε να «επιτηρήσει» τους ειδικευόμενους του νοσοκομείου παίδων «Αγλαΐα Κυριακού» που έκαναν επίσχεση εργασίας. Στις 17 Αυγούστου ήρθε η σειρά του Ερυθρού. Σε μαζική Γενική Συνέλευση των γιατρών παρουσιάστηκαν 2 αστυνομικά όργανα που δήλωσαν ότι «ήρθαν για την συνέλευση»(!) μήπως και τους χρειαστούμε!!! Η άμεση αντίδραση και καταδίκη της συνέλευσης όχι μόνο τους εξανάγκασε να φύγουν, ανάγκασε την Διοίκηση του Νοσοκομείου να καταδικάσει το γεγονός, αλλά και τον Διοικητή του αστυνομικού τμήματος να δηλώσει άγνοια και να αποδόσει την παρουσία τους σε «υπερβάλλοντα ζήλο». Το «συνδικαλιστικό» της ασφάλειας σε πλήρη δράση.
Υπήρχαν όμως και νίκες
Οι όποιες αντιδράσεις που έγιναν το προηγούμενο διάστημα είχαν κάποιες επιμέρους επιτυχίες. Εκτός από τους εργαζόμενους του ΕΚΑΒ, επιτυχία είχαν και οι κινητοποιήσεις ειδικευόμενων γιατρών σε αρκετά νοσοκομεία. Δεν είναι τυχαίο ότι όπου κατέβηκαν σε επίσχεση εργασίας (Ερυθρός, Αγλαΐα Κυριακού) πληρώθηκαν όλα τα δεδουλευμένα των προηγούμενων μηνών σε αντίθεση με τους ειδικευμένους που λόγω της «χλιαρής» αντίδρασής τους έχουν να πληρωθούν εφημερίες ακόμη και από τον Μάρτιο. Η αντίδραση επίσης στην τοποθέτηση καμερών παρακολούθησης είχε σαν αποτέλεσμα να τοποθετηθούν μόνο στην είσοδο ή σε μερικά νοσοκομεία και καθόλου. Όλα αυτά μπορεί να θεωρούνται «αυτονόητα» (όπως η πληρωμή των δεδουλευμένων), δυστυχώς όμως με την δεδομένη κατάσταση του συνδικαλιστικού κινήματος γίνονται πολλές φορές αντικείμενο σκληρής αντιπαράθεσης.
Οι αλλαγές που έρχονται – Το πρόγραμμα της ΝΔ για την υγεία
Το επόμενο διάστημα θα δούμε αλλαγές στο χώρο της υγείας3. Το πρόγραμμα της ΝΔ μας δίνει μία εικόνα του τι θα δούμε «προσεχώς». Παρά τις αρχικές εκτιμήσεις για 25000 κενές οργανικές θέσεις στο χώρο της υγείας αλλά και για την αυξανόμενη συμμετοχή των ασθενών στις δαπάνες υγείας4 (στην Ελλάδα το σύνολο των ιδιωτικών δαπανών ήταν στο 44% για το 2003 όταν στην Ε.Ε. ήταν 26%), όχι μόνο δεν προβλέπεται τίποτε για την διόρθωση της κατάστασης αλλά επιδιώκεται η όλο και μεγαλύτερη διασύνδεση δημόσιας και ιδιωτικής υγείας.
Προωθούνται αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις, κυρίως των γιατρών με την θέσπιση 2 κατηγοριών: πλήρους και αποκλειστικής αλλά και πλήρους αλλά όχι αποκλειστικής απασχόλησης5, ενώ για πρώτη φορά γίνεται κουβέντα για πριμ παραγωγικότητας και πρόσθετες αμοιβές εφόσον τα νοσοκομεία γίνουν «αποτελεσματικά»6! Βεβαίως «αποτελεσματικά» δεν θα είναι τα νοσοκομεία που θα ενδιαφέρονται για την υγειονομική κάλυψη ανασφάλιστων ή μεταναστών. Με αυτό τον τρόπο η κυβέρνηση προσπαθεί να βρει «συμμάχους» σε τμήματα των γιατρών ή των υπόλοιπων εργαζομένων που θα προσπαθήσουν να εκδιώξουν όσους μπορεί να τους περιορίσουν τα «ψίχουλα» που θα τους πετάξει η διοίκηση.
Τα νοσοκομεία μετατρέπονται σιγά – σιγά σε νοσοκομεία 2 ταχυτήτων, αλλά αυτό γίνεται και με πτέρυγες του κάθε νοσοκομείου χωριστά. Η ανακαίνιση των νεότερων τμημάτων σε αντίθεση με τις παρατημένες παλαιότερες πτέρυγες, οι σουίτες που διαφημίστηκαν κατά τη διάρκεια των ολυμπιακών αγώνων μπορεί σύντομα να παραχωρηθούν σε ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες. Όπως πολύ χαρακτηριστικά γράφει το πρόγραμμα της ΝΔ «τα δημόσια νοσοκομεία να γίνουν ανταγωνιστικά και να προσελκύσουν ασφαλισμένους, αποκλειστικά ή επικουρικά, και από τον ιδιωτικό τομέα»7. Αυτό το ξεκαθάρισε και ο Κακλαμάνης σε συνάντηση που είχε με τους εκπροσώπους της ΠΟΕΔΗΝ όπου τους δήλωσε ότι θα προχωρήσει τις συμβάσεις νοσοκομείων με ιδιωτικές ασφαλιστικές, μια που αυτό είναι κάτι ήδη ψηφισμένο από την προηγούμενη κυβέρνηση, με το νόμο Παπαδόπουλου .
Σταδιακά προωθείται η αυξημένη συμμετοχή των ασφαλισμένων τόσο στα φάρμακα αλλά και για την πληρωμή της επίσκεψης σε γιατρούς, όταν αυτές ξεπερνάνε ένα συγκεκριμένο όριο. Η ΝΔ μιλάει για «συγκεκριμμένο συνολικό αριθμό επισκέψεων για όλους τους γιατρούς» με μόνη εξαίρεση τις «χρόνιες ή ανίατες ασθένειες» (πόσες και ποιες θα καθοριστούν έτσι άραγε;). Για να εφαρμοστεί αυτό προβλέπει κίνητρα και αντικίνητρα για γιατρούς και ασθενείς8.
Ακόμη και η δημιουργία νέων νοσοκομείων θα γίνεται πλέον με αυτοχρηματοδότηση και ανάθεσή τους σε ιδιωτικές εταιρίες που θα τα εκμεταλλεύονται για χρόνια μετά. Ακόμη βέβαια και αν χτιστούν νοσοκομεία μια που με αυτό τον τρόπο ενισχύεται το κατασκευαστικό αλλά και άλλων τομέων κεφάλαιο, δεν πρόκειται να γίνουν προσλήψεις για να στελεχωθούν. Σχεδόν όλα τα νέα νοσοκομεία της χώρας (όπως το Αττικό, της Λάρισας κ.ά.) λειτουργούν (όσο λειτουργούν) με μεταφορά κλινικών από άλλα νοσοκομεία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το Αττικό, στο οποίο μεταφέρθηκαν κλινικές από τον Ευαγγελισμό, τη Νίκαια, το Σισμανόγλειο αλλά και από άλλα νοσοκομεία. Όμως, και υπολειτουργεί αλλά και διπλάσιο βάρος πέφτει στους εργαζόμενους των προαναφερθέντων νοσοκομείων. Οι όποιες προσλήψεις έχουν προκηρυχθεί δεν καλύπτουν ούτε καν τις «απώλειες» από τη συνταξιοδότηση ή αποχώρηση για οποιοδήποτε λόγο εργαζόμενων.
Όλα αυτά βέβαια δεν είναι απαραίτητα να γίνουν απότομα με μια συνολική ρύθμιση της κυβέρνησης. Ο νόμος για την υγεία του Α. Παπαδόπουλου δίνει το θεσμικό πλαίσιο για τις περισσότερες από αυτές τις αλλαγές9. Ήδη στα νοσοκομεία υπάρχουν ένα σωρό συνεργεία (καθαριότητας, σίτισης, φύλαξης) ενώ πολύ σύντομα μπορεί να πάρει σειρά ολόκληρος ο διοικητικός τομέας. Σε λίγο καιρό τα σωματεία εργαζομένων μπορεί να καλύπτουν ένα μικρό μέρος των εργαζομένων μια που όλο και περισσότεροι θα είναι προσωρινοί εργαζόμενοι ιδιωτικών συνεργείων.
Θα υπάρξει αντίδραση;
Το 2004 δεν είναι σίγουρα 1990, και το ΠΑΣΟΚ δεν είναι σε θέση να ασκήσει αντιπολίτευση στους δρόμους όπως τότε. Διαφοροποιήσεις όμως σίγουρα θα υπάρξουν και μέσα στα πλαίσια της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας στο βαθμό που θα θιχτούν κάποια συμφέροντα της, αλλά και για να μην ξεφύγει η αγανάκτηση των εργαζομένων από κάθε έλεγχο.
Ο ΣΥΝ, παρά τη δράση μεμονωμένων αγωνιστών, με βάση την κεντρική πολιτική του δεν έχει κάνει τίποτε ενάντια στις κυβερνητικές επιλογές. Κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων επέλεξε και αυτός την «υπεύθυνη στάση» με αποκορύφωμα τις δηλώσεις Κωνσταντόπουλου για «υπερβολικές ανησυχίες» που είχαν πριν τους αγώνες.
Το ΚΚΕ επέλεξε και αυτό με τη σειρά του να μην δώσει ουσιαστικές μάχες μπροστά στην Ολυμπιάδα. Ειδικά στους νοσοκομειακούς γιατρούς δεν έχει ξεπεράσει ακόμη το γεγονός ότι η σημαία του στην Αθήνα μέχρι πρόσφατα, ο πρώην πρόεδρος και νυν γραμματέας της ΕΙΝΑΠ, ο Ζαχαρόγιαννης, άλλαξε στρατόπεδο ταχύτατα. Με αυτό τον τρόπο βέβαια δεν κάνει τίποτε άλλο παρά αυτό που έκανε πάντοτε, με την κάλυψη παλαιότερα του ΚΚΕ. Το δυσάρεστο είναι ότι η όποια «καταδίκη» του έγινε μόνο για το θέμα του ντόπινγκ και μετά από την «πίεση»10 της Αυγής11.
Και η εξωκοινοβουλευτική αριστερά; Η ΑΡΣΙ στο χώρο των γιατρών έχει δώσει στο παρελθόν αρκετές μάχες και εξακολουθεί να είναι η μόνη δύναμη οργανωμένης αντίστασης. Είναι όμως κάτι παραπάνω από εμφανής η απουσία παρέμβασης στους υπόλοιπους εργαζόμενους. Παρέμβαση που δεν μπορεί να γίνει με τη «μεταφορά» της «σοφίας» των αγωνιστών γιατρών σε αυτούς. Είναι κάτι παραπάνω από αναγκαίο στις μέρες μας η στήριξη των σωματείων εργαζομένων και ο συντονισμός της δράσης σε τοπικό αλλά και γενικότερο επίπεδο.
Αντιδράσεις σίγουρα θα υπάρξουν και ίσως και οι περισσότερες ειδικά στην ΠΟΕΔΗΝ αλλά και σε άλλους κλάδους του δημοσίου να προέλθουν και από το χώρο του ΠΑΣΟΚ. Κανείς όμως δεν μπορεί να εμπιστεύεται τις συμβιβασμένες ηγεσίες. Μόνο ο συντονισμός της δράσης των ίδιων των εργαζομένων από τα κάτω μπορεί να έχει κάποια αποτελέσματα σήμερα, στο βαθμό βέβαια που αυτός ο αγώνας γίνεται πολιτικά επικίνδυνος.
Ειδικά στο χώρο της υγείας, που το θέμα αυτό αφορά άμεσα όλη την εργατική τάξη, δεν επαρκεί μόνο ο συντονισμός όλων των εργαζομένων στο χώρο της υγείας. Η εργατική τάξη στο σύνολό της πρέπει να διεκδικήσει μια λαϊκή υγεία, δημόσια δωρεάν για όλους (ανεξαιρέτως ύπαρξης ή όχι ασφαλιστικής κάλυψης, εθνικότητας, φύλου ή θρησκεύματος). Θα πρέπει να διεκδικήσει την ανάπτυξη της ιατρικής εργασίας, του πρωτοβάθμιου τομέα υγείας και της αποκατάστασης, την δωρεά φαρμακευτική κάλυψη.
Αλλά και οι εργαζόμενοι στα δημόσια νοσοκομεία θα πρέπει να αγωνιστούν για ανθρώπινες συνθήκες εργασίας, για μείωση του χρόνου εργασίας στους νοσοκομειακούς γιατρούς (που μπορεί σε πολλές περιπτώσεις ειδικευομένων γιατρών να ξεπερνούν τις 90 ώρες την εβδομάδα γεγονός που εκτός από τις βλάβες που δημιουργεί στους ίδιους, τους καθιστά επικίνδυνους για τους ασθενείς)12, για πραγματική αύξηση των μισθών που να καλύπτει τις απώλειες ετών και ετών.
Όπως έχουμε γράψει και στο παρελθόν είναι δεδομένο ότι πραγματικά λαϊκή υγεία που να καλύπτει το σύνολο των αναγκών της εργατικής τάξης δεν μπορεί να υπάρξει παρά μόνο στην εργατική δημοκρατία, στη μεταβατική περίοδο προς το σοσιαλισμό. Αυτό όμως δεν μειώνει σε τίποτε την αναγκαιότητα του αγώνα σήμερα για το σύστημα υγείας που χρειάζεται η εργατική τάξη. Μέσα από αυτό τον αγώνα θα μπορέσει να υπερασπιστεί τις όποιες κατακτήσεις της αλλά και να πετύχει κάποιες νίκες σήμερα.
ΠAPAΠOMΠEΣ
1. Π. Μπουλούτζα «Μεγάλη η προίκα στο σύστημα υγείας» Καθημερινή 31.8.2004
2. Νόμος υπ’ αριθμ. 3252 «Δημιουργία ένωσης νοσηλευτών Ελλάδος και άλλες διατάξεις» Θα το βρείτε στην ιστοσελίδα www.parliament.gr
3. Νέα Δημοκρατία: Το κυβερνητικό πρόγραμμα για την υγεία. Δεκέμβριος 2003. σελ.11
4. Νέα Δημοκρατία: Το κυβερνητικό πρόγραμμα για την υγεία. Δεκέμβριος 2003. σελ.9
5. Νέα Δημοκρατία: Το κυβερνητικό πρόγραμμα για την υγεία. Δεκέμβριος 2003. σελ.50
6. Νέα Δημοκρατία: Το κυβερνητικό πρόγραμμα για την υγεία. Δεκέμβριος 2003. σελ.42, 51.
7. Νέα Δημοκρατία: Το κυβερνητικό πρόγραμμα για την υγεία. Δεκέμβριος 2003. σελ.36
8. Νέα Δημοκρατία: Το κυβερνητικό πρόγραμμα για την υγεία. Δεκέμβριος 2003. σελ.24-25,71.
9. Νόμος υπ’ αριθμ. 2889 «Βελτίωση και εκσυγχρονισμός του Εθνικού Συστήματος Υγείας» Θα το βρείτε στην ιστοσελίδα www.parliament.gr και www.ypyp.gr
10. Ριζοσπάστης 24.8.2004
11. Ριζοσπάστης 25.8.2004
12. British Medical Association "Hospital doctors – junior doctors’ hours" May 2004. Θα το βρείτε στην ιστοσελίδα http://www.bma.org. Φαίνεται ότι και οι αστοί για τους δικούς τους λόγους βλέπουν το πρόβλημα που δημιουργείται «οι κουρασμένοι ιατροί δεν μπορούν να αποδώσουν το σύνολο των δυνατοτήτων τους. Μελέτες έχουν αποδείξει ότι τα αποτελέσματα της στέρησης ύπνου (κατά την εφημερία) στην οδηγική συμπεριφορά είναι παρόμοια με τα αποτελέσματα της κατάχρησης αλκοόλ» (η μετάφραση δική μας).