Η πορεία του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής από τη δεκαετία του 1970 διαμορφώνει μια νέα ποιότητα, ένα νέο στάδιο, αυτό του ολοκληρωτικού καπιταλισμού που αποτελεί μια συνολική μακροπρόθεσμης σημασίας τομή στον ανθρώπινο πολιτισμό.

Συγκεκριμένα ο ολοκληρωτικός καπιταλισμός χαρακτηρίζεται:

• Στη διαδικασία της παραγωγής και της εργασίας, από την οργανική διαπλοκή των μορφών απόσπασης σχετικής και απόλυτης υπεραξίας, το εκρηκτικό βάθεμα της εκμετάλλευσης της εργασίας, την καθολική και ουσιαστική υπαγωγή στο κεφάλαιο της επιστήμης, της γνώσης και της διανοητικής εργασίας καθώς και συνολικά των όρων ύπαρξης της εργατικής δύναμης, τη μαζικοποίηση και αναμόρφωση της σύνθετης εργασίας, τον ηλεκτρονικό πλέον τεϋλορισμό-φορντισμό, τις νέες μορφές οργάνωσης της εργασίας και της παραγωγής, τη δομική ανεργία.

• Στη διαδικασία διανομής του εισοδήματος, από την τεράστια εξωεργασιακή ανακατανομή του κοινωνικού πλούτου υπέρ του κεφαλαίου, την τάση για κατάργηση του «κοινωνικού κράτους» και του «έμμεσου μισθού».

• Στη διαδικασία κοινωνικοποίησης της παραγωγής, από την ηγεμονική θέση των πολυεθνικών πολυκλαδικών μονοπωλίων, το διεθνές χρηματιστικό-πληροφοριακό κεφάλαιο, το πλαστικό χρήμα και τη διεθνή χρηματιστηριακή έκρηξη, την ανασυγκρότηση των κρατικομονοπωλιακών ρυθμίσεων, την πλανητική διασύνδεση της καπιταλιστικής παραγωγής.

• Στις μορφές πολιτικής διαμεσολάβησης και ιδεολογικής κυριαρχίας, από το αντιδραστικό πογκρόμ ενάντια στις λαϊκές ελευθερίες, τον «κοινοβουλευτικό ολοκληρωτισμό», την απουσία θετικού αστικού οράματος, τις νέες μορφές ιδεολογικής κυριαρχίας, το κράτος-στρατηγείο, τη νέα σχέση κεντρικών-τοπικών θεσμών του κράτους και εθνικών-υπερεθνικών μορφών αστικής κυριαρχίας, το νέο αντιδραστικό πολιτικό πολιτισμό.

• Στο διεθνές σύστημα, από την καθολική υπαγωγή (παράλληλα με τη ριζική αναμόρφωσή τους) των διεθνών σχέσεων στο κεφάλαιο, την ανάπτυξη και βάθεμα της καπιταλιστικής διεθνοποίησης και των ολοκληρώσεων, την νέα διαπάλη για το οικονομικό και πολιτικό ξαναμοίρασα του κόσμου, την επαναχάραξη των συνόρων, των γεωστρατηγικών συμμαχιών και των σφαιρών επιρροής, την ανασυγκρότηση των διεθνών οργανισμών, την ένταση της ανισόμετρης ανάπτυξης και των ανταγωνισμών, τη γενίκευση των πολέμων, την εξαγωγή καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής κλπ. Ειδικότερα, ο ενδοκαπιταλιστικός ανταγωνισμός, ως βασική λειτουργία του κεφαλαίου, έχει αποκτήσει μεγάλη ένταση, έκταση και βάθος σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, όπως δείχνουν οι πόλεμοι, οι συγκρούσεις στο εσωτερικό της EE ή στον ΠOE και τις διασκέψεις για το περιβάλλον κ.ά. Το γεγονός αυτό δείχνει ότι είναι αδύνατη μια «υπεριμπεριαλιστική» εξέλιξη, μια αδιατάρακτη πλανητική κυριαρχία των νόμων της εκμετάλλευσης και της αγοράς, και υπογραμμίζει την καθοριστικότητα των ταξικών αγώνων σε εθνικό επίπεδο.

Aπό τα παραπάνω προκύπτει ότι ο ολοκληρωτικός καπιταλισμός:

Yπεραναπτύσσει μια σειρά χαρακτηριστικά του μονοπωλιακού καπιταλισμού-ιμπεριαλισμού, με αποτέλεσμα άλλα από αυτά να εντείνονται ποσοτικά και να εκδηλώνονται και με νέες μορφές (όπως ο ενδοκαπιταλιστικός ανταγωνισμός, η ανισόμετρη ανάπτυξη, το μοίρασμα των αγορών και των σφαιρών επιρροής κ.λ.π.) και άλλα να αποκτούν νέα ποιότητα (όπως η «αντίδραση σε όλη τη γραμμή» που γενικεύει τις μορφές της εξωοικονομικής βίας, η τάση της καπιταλιστικής διεθνοποίησης και ολοκλήρωσης κλπ). Tροποποιεί και μετασχηματίζει άλλες πλευρές του ιμπεριαλιστικού σταδίου, όπως οι μορφές κρατικομονοπωλιακής συνύφανσης και ο οικονομικός ρόλος του κράτους, οι μηχανισμοί ιδεολογικής κυριαρχίας κ.λ.π.. Αρνείται ορισμένες, όπως το «κράτος πρόνοιας» και ο «έμμεσος μισθός», τις τυπικές αστικές ελευθερίες (που «ισοπεδώνονται» από την «αντιτρομοκρατική σταυροφορία» και τον «κοινοβουλευτικό ολοκληρωτισμό») κλπ. Τέλος, επαναφέρει, και μάλιστα με νέες μορφές και αγριότητα, χαρακτηριστικά του καπιταλισμού του ελεύθερου ανταγωνισμού, όπως η κατασπατάληση της φύσης και της ανθρώπινης υπόστασης, ο αχαλίνωτος ανταγωνισμός, οι μορφές απόσπασης απόλυτης υπεραξίας (παράταση εργάσιμου χρόνου, εντατικοποίηση εργασίας, φτηνή εργατική δύναμη, παιδική εργασία), η πίεση για εργατικές αμοιβές κάτω και από το φυσικό όριο επιβίωσης της εργατικής δύναμης κλπ.

Σήμερα είναι κοινή πλέον διαπίστωση ότι ο σύγχρονος καπιταλισμός, σε εθνική και διεθνή κλίμακα, μπαίνει σε μια νέα πιο αντιδραστική περίοδο κι αυτό έχει άμεσες συνέπειες στην ταξική πάλη σε κάθε χώρα. Η καπιταλιστική στρατηγική, με πρόσχημα τον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας», αναβαθμίζει την πλευρά της πολιτικής βίας και καταπίεσης και της αυταρχικής τρομοκρατίας και μετάλλαξης της αστικής δημοκρατίας, στα πλαί-σια μιας συνολικής «πολιτικής αντιδραστικής τομής» σε βάρος των εργαζομένων που αποκτά διαρθρωτικά χαρακτηριστικά σε εθνική και διεθνή κλίμακα, καθώς και την πλευρά και μορφή της πολεμικής προπαρα-σκευής, των πολεμικών εκβιασμών, των «επιλεκτικών» πολεμικών πληγμάτων και συρράξεων.

Αυτή η πολιτική στροφή τροφοδοτείται από την βαθύτερη κρισιακή τάση των νέων μoρφών καπιταλιστικής εκμετάλλευσης και τα γενικότερα κρισιακά φαινόμενα (που δεν περιορίζονται μόνο στη σφαίρα της οικονομίας) και από την προσπάθεια για παράταση-διαιώνιση των συντριπτικά αρνητικών πολιτικών συσχετισμών υπέρ του κεφαλαίου και σε βά-ρος του επαναστατικού και γενικότερα του εργατικού κινήματος. Ο ολοκληρωτικός καπιταλισμός αντιμετωπίζει βαθιά κρίση που έρχεται μετά από το πρώτο κύμα των αντιδραστικών αλλαγών που προωθήθηκαν και μετά από τα κέρδη -και στο έδαφος αυτών των κερδών- που έχει «κατοχυρώσει» το κεφάλαιο στην κοινωνία, στην παραγωγή και τους πολιτικούς συσχετισμούς. Είναι μια κρίση που θέτει σε δοκιμασία το «μίγμα» της αστικής στρατηγικής που χαρακτήρισε αυτό το πρώτο κύμα –με τις ιδιαιτερότητες που είχε σε κάθε χώρα- και απαιτεί στρατηγικές αναπροσαρμογές σε όλους τους κρίκους του κοινωνικού - πολιτικού συστήματος.

Ο ελληνικός καπιταλισμός χαρακτηρίζεται σε γενικές γραμμές από τα παραπάνω βασικά στοιχεία του ολοκληρωτικού καπιταλισμού. Η Ελλάδα ήταν και παραμένει αναπτυγμένη χώρα του ολοκληρωτικού καπιταλισμού, που βρίσκεται στη μεσαία βαθμίδα του διεθνούς κεφαλαιοκρατικού συστήματος. Η Ελλάδα είναι μια χώρα στην οποία έχουν προωθηθεί ή δρομολογηθεί ήδη οι θεμελιακές ποιοτικές τομές του νέου καπιταλιστικού σταδίου σε όλα τα επίπεδα και σήμερα βρίσκεται στη δίνη της κρίσης και των αλλαγών που προωθεί το κεφάλαιο για την υπέρβασή της. Τα «εκσυγχρονιστικά κύματα» της τελευταίας δεκαετίας είχαν καταλυτική επίδραση στην προώθηση και εμπέδωση όλων των κύριων τάσεων και αναδιαρθρώσεων του ολοκληρωτικού καπιταλισμού. Ας αναφέρουμε ενδεικτικά μόνο μερικά δεδομένα, όπως: τα εργασιακά νομοσχέδια, οι αντιασφαλιστικοί νόμοι, ο νόμος Αρσένη στην παιδεία, η είσοδος στην ONE, οι ιδιωτικοποιήσεις και η απελευθέρωση των αγορών, η διαμόρφωση ελληνικών πολυεθνικών πολυκλαδικών μονοπωλίων, η σκληρή λιτότητα, η μαζική είσοδος μεταναστών, η επέκταση στην αγορά των Βαλκανίων από αρκετές ελληνικές επιχειρήσεις, το γενικότερο «άνοιγμα» του ελληνικού καπιταλισμού στο διεθνή ανταγωνισμό και τη διεθνή αγορά, ο τεχνολογικός και παραγωγικός εκσυγχρονισμός πολλών εταιριών, οι αναδιατάξεις παραγωγικών τομέων και ηγετικών μερίδων του κεφαλαίου, η μαζική προλεταριοποίηση αγροτών και μεσαίων στρωμάτων της πόλης, η είσοδος στη μισθωτή σχέση εργασίας αρκετών επιστημόνων, οι νέες τάσεις στα MME, η συμμετοχή ελληνικών στρατευμάτων σε επιχειρήσεις και πολεμικές συγκρούσεις εκτός Ελλάδας, η ελληνική «αντιτρομοκρατική σταυροφορία» (με την τρόμο-υστερία και την υιοθέτηση των τρομονόμων), η αναμόρφωση του πολιτικού συστήματος (με το λεγόμενο «τέλος της μεταπολίτευσης» και την «άρση των διαχωριστικών γραμμών του εμφυλίου»), ο «εθνικός μύθος» της Oλυμπιάδας και τόσα άλλα. Η πολιτική της κυβέρνησης της NΔ εδραιώνει, επιταχύνει και κλιμακώνει αυτές τις τάσεις, στο πλαίσιο της γενικότερης επίθεσης της ΕΕ στα εργατικά δικαιώματα και σε μια περίοδο γενικευμένης επίθεσης του κεφαλαίου και των κυβερνήσεων των χωρών –μελών της ΕΕ.

Ο συνολικός, ενιαίος και καθολικός χαρακτήρας της νέας αντιδραστικής αστικής εκστρατείας γεννά εκ των πραγμάτων την ανάγκη για μια επίσης συνολικού πολιτικού χαρακτήρα καθολική εργατική απάντηση. Προβάλει πιο επιτακτικά από ποτέ η ανάγκη κομμουνιστικής επαναθεμελίωσης, και στη βάση αυτή, η ανάγκη προγραμματικής ανασυγκρότησης και στρατηγικού επανεξοπλισμού του εργατικού κινήματος για την απόκρουση, τη δημιουργία ρηγμάτων, την ήττα της αντιδραστικής καπιταλιστικής στρα-τηγικής. H απάντηση σ’ αυτή την αστική εκστρατεία δεν έχει τύχη αν δεν έχει στρατηγικό χαρακτήρα, βάθος και προδιαγραφές, αν δεν συμπυκνώνει με αποτελεσματικό τρόπο στην πολιτική γραμμή και πρακτική της περιόδου την ουσιαστική σύνδεση επαναστατικής τακτικής και στρατηγικής. Η επαναστατική Αριστερά, επομένως, πρέπει σήμερα να επιδιώξει να βρει τους δρόμους-κρίκους που θα αναδεικνύουν την ανάγκη της αντικαπιταλιστικής επανάστασης για την μεταβατική κοινωνία προς την κομμουνιστική απελευθέρωση, θα προσεγγίζουν σ’ αυτή και θα διαπνέονται από τη λογική της, θα συνδέουν αποτελεσματικά την πάλη για τα κρίσιμα μέτωπα της πολιτικής-κοινωνικής αντιπαράθεσης με την πάλη για την επίλυση της βασικής αντίθεσης κεφαλαίου-εργασίας, θα συνδέουν το σημερινό αρνητικό συσχετισμό δυνάμεων με την προσπάθεια στροφής και αλλαγής του σε αντικαπιταλιστική κατεύθυνση, θα συσπειρώνουν και ωριμάζουν δυνάμεις για την ανατροπή της αστικής κυριαρχίας.

Σε αυτή την απαίτηση επιχειρούμε να συμβάλλουμε με την πολιτική του Αντικαπιταλιστικού Εργατικού Μετώπου, που στρέφεται ενάντια στα θεμελιακά στοιχεία της κυρίαρχης πολιτικής, στους κεντρικούς κρίκους, τη λογική και την ίδια την ουσία της στρατηγικής του κεφαλαίου, στον ίδιο τον πυρήνα των καπιταλιστικών σχέσεων. Αντιπαρατίθεται στην «καρδιά» και τις εκφράσεις της αντιλαϊκής κυβερνητικής επίθεσης, της ΟΝΕ-ΕΕ, της ιμπεριαλιστικής νέας τάξης, της καπιταλιστικής διεθνοποίησης, του αυταρχικού οργίου. Αντιμετωπίζει την κυρίαρχη καπιταλιστική στρατηγική όχι ως μια απλή πολιτική επιλογή, αλλά ως εκδήλωση της κίνησης και των αντιθέσεων της καπιταλιστικής κοινωνίας και, επομένως, στρέφει τα «βέλη» της ενάντια στην ουσία και τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά του καπιταλισμού και όχι απλά ενάντια στις μορφές κυβερνητικής διαχείρισης. Έτσι, οι εργαζόμενοι θα κατανοούν με την πείρα τους ότι το επαναστατικό αίτημα και ο επαναστατικός τρόπος είναι ο μόνος δρόμος που μπορεί αντικειμενικά να επιβάλλει σχετικά και τα αιτήματα διαπραγμάτευσης και άμυνας και έστω μερικά την όποια αντικαπιταλιστική κατάκτηση και όχι το αντίστροφο. Και οι όποιες κατακτήσεις του αγώνα αυτού, που αναπόφευκτα θα έχει ένα «διαρκή», «μόνιμο» και συνεχώς «αναπτυσσόμενο» χαρακτήρα, για να κατοχυρωθούν απαιτούν τη συνολική επαναστατική ανατροπή με κομμουνιστικό περιεχόμενο. Αυτή η πολιτική οριοθετείται και αντιπαρατίθεται στις σύγχρονες παραλλαγές του αντινεοφιλελεύθερου (ΣYN) ή αντιμονοπωλιακού - αντιιμπεριαλιστικού (KKE) μετώπου, στις ενδιάμεσες συνολικές πολιτικές λύσεις χωρίς ανατροπή της αστικής κυριαρχίας, στις πολιτικές που συγκρούονται με τις HΠA αλλά όχι με την EE, με την αγορά και τα κέρδη αλλά όχι με την εκμετάλλευση και την ατομική ιδιοκτησία, με την «παγκοσμιοποίηση» και τους φορείς της αλλά όχι με τις αστικές κυβερνήσεις, με τον πόλεμο αλλά όχι με την οικονομική του βάση.

Η προώθηση του Αντικαπιταλιστικού Εργατικού Μετώπου στις σημερινές συνθήκες θα κριθεί στην προσπάθεια για:

― Να αναπτυχθεί μια μαχητική εργατική-λαϊκή αντιπολίτευση, ένα σχετικά μαζικό κοινωνικοπολιτικό ρεύμα απόκρουσης, ρήξης και ανατροπής της κυβέρνησης και της συναίνεσης, καπιταλιστικής επίθεσης, της ΟΝΕ-ΕΕ, του πολέμου και της νέας τάξης, του αυταρχισμού.

― Να εμφανισθεί, παρέμβει και αναπτυχθεί η αντικαπιταλιστική πτέρυγα της χειραφέτησης των εργατικών αγώνων και της προώθησης ενός νέου εργατικού κινήματος.

― Να γίνουν βήματα στην αυτοτελή συγκρότηση και εμφάνιση ενός πόλου της ανεξάρτητης αντικαπιταλιστικής Αριστεράς, που θα είναι ικανός να διεκδικήσει την ευρύτερη επίδραση και ηγεμονία των επαναστατικών ιδεών μέσα στο κίνημα.

― Να ενισχύονται οι δυνάμεις της κομμουνιστικής επαναθεμελίωσης.