[2018-07-09] Οι εμπορικοί πόλεμοι. [Β.Π.]

Oι εμπορικοί πόλεμοι.

Η συνάντηση των G7 στον Καναδά (8-9 Ιουνίου) σηματοδότησε την έναρξη του εμπορικού πολέμου ανάμεσα στις αναπτυγμένες ιμπεριαλιστικές χώρες του πλανήτη. Λίγες μέρες πριν την έναρξη της συνάντησης ο Τραμπ ανακοίνωσε μια σειρά από προστατευτικούς δασμούς ενάντια στις υπόλοιπες χώρες του G7 (δασμοί 25% στο ατσάλι και 10% στο αλουμίνιο σε εισαγωγές από τον Καναδά, την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Μεξικό), για λόγους «εθνικής ασφάλειας». Ο Τραμπ ικανοποιούσε έτσι μια βασική προεκλογική του δέσμευση: να θέσει τα συμφέροντα του αμερικανικού ιμπεριαλισμού πάνω από όλα. Οι Γάλλοι δεν άργησαν να βαφτίσουν τη συνάντηση κορυφής «συνάντηση των G6+1».1 Και σαν να μη έφτανε αυτό, ο Τραμπ λες και θέλει να ‘τη σπάσει’ στους υπόλοιπους, ζήτησε οι G7 να ξαναγίνουν G8 με τη συμμετοχή της Ρωσίας.2

 [Η παραπάνω φωτογραφία συνόψισε την κατάσταση της συνάντησης των G7 στο Κεμπέκ του Καναδά. Η φωτογραφία τραβήχτηκε από τον επίσημο φωτογράφο του Γερμανικού Υπουργικού Συμβουλίου και ανέβηκε στο Instagram της καγκελαρίου Μέρκελ με την λεζάντα: «Δεύτερη Ημέρα της Συνόδου Κορυφής των G7 στον Καναδά: αυθόρμητη συνάντηση ανάμεσα σε δύο συνεδρίες εργασιών»]

 Η τακτική αυτή βάζει τέρμα στην εποχή της λεγόμενης «παγκοσμιοποίησης» από τη δεκαετία του 1980 έως το 2007. Στη διάρκεια αυτής της περιόδου οι μεγάλες καπιταλιστικές δυνάμεις συνεργάστηκαν για να ωφελήσουν το κεφάλαιο σε όλες τις χώρες σε βάρος της εργατικής τάξης. Η κρίση του 2007 και η συνεχιζόμενη από τότε στασιμότητα, όπου η αύξηση της παραγωγικότητας παραμένει χαμηλή, η κερδοφορία του κεφαλαίου δεν έχει αναταχθεί στα προ της κρίσης επίπεδα, και το παγκόσμιο εμπόριο έχει υποχωρήσει, οδηγούν στην αντικατάσταση της συνεργασίας από ένα αυξανόμενο και ύπουλο ανταγωνισμό.

Η σύγκρουση γίνεται πιο εμφανής στις εμπορικές σχέσεις με την Κίνα.3 Στις 3 Απριλίου η Υπηρεσία του Εμπορικού Αντιπροσώπου των ΗΠΑ δημοσίευσε μια λίστα κινέζικων εμπορευμάτων αξίας 50 δισ. δολ. στα οποία σκοπεύει να επιβάλλει δασμούς 25%.4 Η επιβολή των δασμών ξεκινάει από τις 6 Ιουλίου. Αυτοί οι δασμοί έρχονται ως απάντηση σε μια λίστα αμερικανικών εμπορευμάτων που εξάγονται στην Κίνα, αξίας 3 δισ. δολ., στα οποία θα επιβάλλει δασμούς η Κίνα ως απάντηση στους δασμούς στις εισαγωγές ατσαλιού και αλουμινίου που επέβαλαν οι ΗΠΑ. Οι Κινέζοι απάντησαν με τη δική τους λίστα, ίδιου μεγέθους αξίας, στην νέα λίστα του Τραμπ. Κατόπιν, ο Τραμπ έδωσε οδηγίες στον Αντιπρόσωπο Εμπορίου των ΗΠΑ, Ρόμπερτ Λάιτχαϊζερ να συντάξει μια επιπλέον λίστα προϊόντων αξίας 200 δισ. δολ. στις οποίες θα επιβληθούν δασμοί 10% και απειλεί με μία ακόμα, που θα καλύψει προϊόντα αξίας επιπλέον 200 δισ. δολ., αν οι Κινέζοι ανταπαντήσουν. Η Κίνα έχει ήδη προσφύγει στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, αλλά το αυτί των Αμερικανών δεν ιδρώνει καθώς κατηγορούνε την Κίνα ότι εκείνη άρχισε πρώτη διαπράττοντας παραβιάσεις πνευματικής ιδιοκτησίας και εφαρμόζοντας μη δίκαιες βιομηχανικές πολιτικές. Μπροστά σε μια τέτοια σύγκρουση, ο ρόλος του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου είναι μάλλον αδιάφορος.

Ακόμα κι αν όλα αυτά τα μέτρα τελικά δεν εφαρμοστούν (βλ. παρακάτω), ο κλίμα που έχει προκύψει είναι χαρακτηριστικό για τη νέα φάση στην οποία μπαίνουν οι σχέσεις των ιμπεριαλιστών. Οι ΗΠΑ είναι αποφασισμένες να προστατέψουν την πρωτοκαθεδρία τους στην παγκόσμια οικονομία απέναντι στους ανερχόμενους αντιπάλους τους. Μπροστά σ’ αυτό δεν λογαριάζουν τις σχέσεις συμμαχίας που έχουν με πολλές από αυτές τις χώρες. Ο Τραμπ είπε ξεκάθαρα στους υπόλοιπους G7 ότι δεν μπορούν να έχουν εμπορικά πλεονάσματα σε βάρος των ΗΠΑ, ούτε να στηρίζονται στις αμυντικές δαπάνες των ΗΠΑ για τη δική τους άμυνα. Έχει χαρακτηρίσει τη NAFTA, τη συμφωνία ανάμεσα σε ΗΠΑ, Καναδά και Μεξικό για την άρση των εμποδίων στο εμπόριο και τις επενδύσεις ανάμεσα σε αυτές τις χώρες, ως τη «χειρότερη εμπορική συμφωνία που έχουν επικυρώσει ποτέ οι ΗΠΑ».5 Την ίδια συμπεριφορά επιδεικνύει απέναντι στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (Π.Ο.Ε.),6 οργανισμό που επέβαλαν οι ΗΠΑ και που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην πιο άγρια εκμετάλλευση των αναπτυσσόμενων χωρών (δηλ. των οικονομικά εξαρτημένων) από τα μεγάλο μονοπώλια των αναπτυγμένων χωρών (δηλ. των κύριων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων) του καπιταλισμού. Tο άνοιγμα των αγορών σήμαινε τη διάλυση της εγχώριας παραγωγής για πολλές αναπτυσσόμενες χώρες, τα μαζικά κύματα μεταναστών, την πτώση του βιοτικού επιπέδου τής εργατικής τάξης των αναπτυσσόμενων, αλλά και των αναπτυγμένων, χωρών μέσα από τη διάλυση όλων των προστατευτικών μέτρων υπέρ της εργασίας, κτλ. Τώρα, όμως, καθώς η αμερικανική αγορά πλημμυρίζει από κινέζικα προϊόντα και γερμανικά αυτοκίνητα, ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός δεν έχει κανένα πρόβλημα να υποβαθμίσει αυτόν τον στηλοβάτη του ελεύθερου εμπορίου και να επιβάλλει το δίκιο του στη βάση της υπέρτερης δύναμης που διαθέτει απέναντι σε οποιοδήποτε άλλον εμπορικό αντίπαλο, χωρίς διεθνή «διαμεσολαβητικά σώματα». Χρησιμοποιώντας τη γυμνή δύναμη, αρνείται να επικυρώσει δικαστές για το σώμα του Π.Ο.Ε. που εκδικάζει προσφυγές καταργώντας στην πράξη τη διαιτητική δύναμη του Οργανισμού. Ταυτόχρονα, με την επιβολή δασμών, εξαναγκάζει την μία μετά την άλλη χώρα να προσφεύγει στον Τραμπ ζητώντας εξαίρεση από τους δασμούς και διαπραγμάτευση νέων όρων για τις διμερείς εμπορικές τους ανταλλαγές. Οι ΗΠΑ, βέβαια, σε επίπεδο διμερών σχέσεων έχουν το πλεονέκτημα και θα επιβάλλουν τους όρους τους. Ακόμα κι αν οι δασμοί δεν επιβληθούν τελικά, αυτό θα οφείλεται όχι στο ότι ο Τραμπ θα αναγνωρίσει τα οφέλη του «ελεύθερου» εμπορίου αλλά στο ότι οι άλλες δυνάμεις θα υποχωρήσουν και θα ικανοποιήσουν τους όρους που θέτουν οι αμερικανοί ιμπεριαλιστές στις διμερείς εμπορικές σχέσεις.

Είναι σημαντικό να παρακολουθήσουμε με μεγαλύτερη λεπτομέρεια αυτές τις συγκρούσεις γιατί δεν είναι κάποιες τυχαίες και σπασμωδικές κινήσεις του αμερικανικού ιμπεριαλισμού λόγω της προεδρίας Τραμπ. Πίσω από αυτές κρύβονται βαθύτερες οικονομικές και κοινωνικές κινήσεις , οι οποίες θα καθορίσουν το μέλλον που έρχεται, και όχι απλώς τα τικ κάποιου ανισόρροπου Προέδρου.

Για να πάρουμε ένα παράδειγμα. Τα αξίας περίπου 50 δισ. δολ. προϊόντα που θα υποστούν τους νέους δασμούς αφορούν κυρίως προϊόντα υψηλής τεχνολογίας (ρομποτική, αεροναυπηγική, βιομηχανικά μηχανήματα και αυτοκίνητα). Οι ΗΠΑ επιβάλλουν αυτούς τους δασμούς ως τιμωρία για την κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας εκ μέρους των κινέζικων εταιριών και για τις πρακτικές του κινέζικου κράτους που βρίσκει τρόπους να ιδιοποιείται επιτεύγματα της έρευνας των αμερικανικών (και όχι μόνο) εταιριών. Αυτό συνέβαινε εδώ και καιρό, αλλά η αντίδραση των ΗΠΑ πυροδοτήθηκε κατόπιν της πρωτοβουλίας «MadeinChina 2025», η οποία εξαγγέλθηκε το 2015 από την Κίνα και έχει ως στόχο να κυριαρχήσει η Κίνα όχι απλώς στην κατασκευή εμπορευμάτων χαμηλότερης προστιθέμενης αξίας, όπως συμβαίνει τώρα, αλλά σε κρίσιμους τομείς υψηλής τεχνολογίας μέσα στα επόμενα 10 χρόνια.7 Η Κίνα χρησιμοποιεί όλα τα μέσα γι’ αυτόν το σκοπό, δηλ. κάνει ό,τι θα έκανε οποιαδήποτε ανερχόμενη δύναμη και αυτό που κάνουν έτσι και αλλιώς οι καπιταλιστές για να αυξήσουν ή να διατηρήσουν τη μονοπωλιακή τους δύναμη στην αγορά. Ανάμεσα στα όπλα που χρησιμοποιεί η Κίνα είναι φυσικά η τεράστια εσωτερική της αγορά: αν μια εταιρία υψηλής τεχνολογίας θέλει πρόσβαση σ’ αυτήν την αγορά (για παράδειγμα η Apple για να πουλήσει τo iPhone –οι πωλήσεις του συγκεκριμένου εμπορεύματος στην Κίνα αποτελούν το 1/3 των παγκόσμιων πωλήσεών του), θα πρέπει να μοιραστεί ένα μέρος της τεχνολογίας της με κινέζικες εταιρίες. Δεν έχουν επίσης κανένα πρόβλημα να χρησιμοποιήσουν τις πατέντες που κατοχυρώνουν οι αμερικανικές εταιρίες για τα δικά τους προϊόντα χωρίς φυσικά να πληρώνουν πνευματικά δικαιώματα. Πολλές φορέας, υποκλέπτουν βιομηχανικά μυστικά με διείσδυση στα ηλεκτρονικά συστήματα των αντίπαλων εταιριών (κυβερνο-κατασκοπεία) ή με πιο παραδοσιακούς τρόπους (π.χ., εξαγοράζοντας υπαλλήλους εταιριών υψηλής τεχνολογίας). Χρησιμοποιώντας επίσης την τεράστια ρευστότητα που διαθέτει, η Κίνα εξαγοράζει εταιρίες υψηλής τεχνολογίας και μαζί μ’ αυτές και την τεχνολογία τους (χαρακτηριστικά: εξαγόρασαν πλήρως τη Volvo από την Ford και επίσης 10% της Daimler-Benz). Αυτό γίνεται με ενορχηστρωμένο τρόπο και τη βοήθεια του κράτους. Με άλλα λόγια, κάνουν ό,τι έκαναν όλοι οι καπιταλιστές μέχρι τώρα. Η διαφορά φαίνεται να είναι ότι το κάνουν πιο συστηματικά, με κρατική στήριξη και στρατηγικό σχέδιο.

Αν διαβάσει κανείς τις αναλύσεις αμερικανών αναλυτών 15 έως 20 χρόνια πριν, θα δει ότι οι Αμερικανοί πίστεψαν ότι η προώθηση της Κίνας στον Π.Ο.Ε. και το άνοιγμα των αγορών της θα τη μετέτρεπε σε μια «φιλελεύθερη δημοκρατία» την οποία θα μπορούσαν να εκμεταλλευτούν καλύτερα. Ακόμα και μετά το 2000, όταν οι ΗΠΑ, αποδίδοντας καθεστώς κανονικού εμπορικού εταίρου στην Κίνα, είδαν την αγορά τους να πλημμυρίζει από κινέζικα εμπορεύματα και οι αμερικανικές εταιρίες έκλειναν τα εργοστάσιά τους στο εσωτερικό των ΗΠΑ και τα άνοιγαν ξανά στην Κίνα, ήταν διαδεδομένη αντίληψη ότι το άνοιγμα της Κίνας στον καπιταλισμό θα οδηγούσε σε πολιτική αστάθεια, ανατροπή του ΚΚΚ και μια κατάσταση από την οποία θα επωφελούνταν οι αμερικανικές εταιρίες που είχαν ήδη συναλλαγές με την Κίνα.8 Αυτή η πολιτική ανατροπή δεν έγινε ποτέ, και το χειρότερο η Κίνα άρχισε να έχει τα δικά της ιμπεριαλιστικά σχέδια, τα οποία εκφράστηκαν με πρωτοβουλίες όπως: η «Μια ζώνη, ένας δρόμος» (ή, όπως αποκαλείται «Ο νέος δρόμος του μεταξιού»), που έχει σκοπό της να συνδέσει εμπορικά την Κίνα με την Κεντρική Ασία, τη Μέση Ανατολή και την Ευρώπη, κυρίως μέσα από επενδύσεις σε υποδομές), και η στρατικοποίηση της Νότιας Κινέζικης Θάλασσας. Με άλλα λόγια, η Κίνα αναδείχτηκε σε έναν ισχυρό αντίπαλο του αμερικανικού ιμπεριαλισμού που προσπαθεί καταρχήν να κυριαρχήσει σε τοπικό επίπεδο στην περιοχή της Ασίας και του Ειρηνικού αλλά και όλο και πιο έντονα σε παγκόσμιο επίπεδο. Είναι λοιπόν η απειλή για την αμερικανική κυριαρχία που οδηγεί στο σημερινό εμπορικό πόλεμο και όχι τα καπρίτσια κάποιου παρανοϊκού Προέδρου. Άλλωστε, και ο Μπαράκ Ομπάμπα είχε προσφύγει στον Π.Ο.Ε. με κατηγορίες για τις εμπορικές πρακτικές της Κίνας. Ο Τραμπ συνεχίζει πιο επιθετικά αυτό που έγινε και γίνεται συνεχώς πιο κατανοητό στον αμερικανικό ιμπεριαλισμό, δηλ. ότι η Κίνα αποτελεί στρατηγικό αντίπαλο και όχι στρατηγικό εταίρο9.

Θα πρέπει βέβαια να προσθέσουμε μια επιφύλαξη σε σχέση με τα μέτρα που προωθεί η αμερικανική κυβέρνηση. Μπορεί να θέλει να περιορίσει την επέκταση της Κίνας σε επιχειρήσεις υψηλής τεχνολογίας –πράγμα που δείχνει ότι ο Τραμπ, παρά τους ισχυρισμούς του, δεν δουλεύει υπέρ των αμερικανών εργατών, αλλά για την προστασία των συμφερόντων των μεγάλων κολοσσών υψηλής τεχνολογίας των ΗΠΑ–, όμως οι ίδιες οι επιχειρήσεις δεν είναι σίγουρο ότι θέλουν να σταματήσουν να έχουν τις σχέσεις που έχουν με την Κίνα. Η παραγωγή του iphone στην Κίνα είναι αναγκαία για την ίδια την ύπαρξη του iphone, όχι μόνο γιατί παράγεται πιο φθηνά από ό,τι αν παραγόταν στις ΗΠΑ, αλλά και για τη σημασία που έχει η κινέζικη αγορά (μεγέθους 40 δισ. δολ.)για την Apple. Βλέπουμε δηλ. ότι το κράτος, δρώντας ως συλλογικός εκπρόσωπος των καπιταλιστικών συμφερόντων, παίρνει μέτρα που έρχονται σε σύγκρουση με επιμέρους συμφέροντα καπιταλιστών. Θα δούμε με πιο τρόπο αυτή η σύγκρουση θα εκφραστεί στο μέλλον.

Να προσθέσουμε, τέλος, ένα ακόμα μέτρο που παίρνουν οι ΗΠΑ εναντίον της Κίνας στο οικονομικό πεδίο, εκτός από τους δασμούς. Οι ΗΠΑ σκοπεύουν να εμποδίσουν εταιρίες στις οποίες κινέζικα συμφέροντα έχουν ποσοστό ιδιοκτησίας 25% και άνω να εξαγοράζουν αμερικανικές εταιρίες με σημαίνουσα τεχνολογία.10

Απέναντι σε όλα αυτά τα μέτρα η Κίνα απαντά καταρχήν με τους δικούς της δασμούς, κάποιοι από τους οποίους στρέφονται εναντίον της εκλογικής βάσης του Τραμπ (όπως οι δασμοί σε αγροτικά εμπορεύματα), αλλά έχει και άλλα όπλα στο οπλοστάσιό της, όπως: την παρεμπόδιση των συγχωνεύσεων με αμερικανικές εταιρίες, πράγμα που θα αποκόψει αυτές τις εταιρίες από δυνατότητες πρόσβασης σε κεφάλαια, την αύξηση των επιθεωρήσεων σε εταιρίες που δραστηριοποιούνται στην Κίνα αλλά και προπαγάνδα για να σταματήσει η αγορά αμερικανικών προϊόντων από τους πολίτες της, οι οποίοι αποτελούν τη μεγαλύτερη αγορά του πλανήτη.

Συμπερασματικά, να σημειώσουμε μερικά πράγματα:

Όσοι ονειρεύονταν ότι η «παγκοσμιοποίηση» θα εξάλειφε τις συγκρούσεις θα πρέπει να απολογούνται. Το ίδιο και όσοι, από αριστερή σκοπιά, μιλούσαν για υπερεθνικό καπιταλισμό, για την διεθνοποιημένο κεφάλαιο που κάνει τα εθνικά κράτη να φθίνουν κτλ. Τα διδάγματα του Μαρξ και του Λένιν για τον καπιταλισμό και τον ιμπεριαλισμό παραμένουν σε ισχύ. Η τάση του κεφαλαίου να διεθνοποιηθεί έρχεται σε συνεχή σύγκρουση με την εθνική βάση συγκρότησή τους, η οποία δεν έχει εξαλειφθεί. Αντιθέτως, το κεφάλαιο και οι παραγωγικές δυνάμεις διεθνοποιούνται στην περίοδο της γοργής ανάπτυξης αλλά το εθνικό κράτος αναλαμβάνει δράση μόλις η κερδοφορία μειωθεί και το εθνικό κεφάλαιο πρέπει να προστατευθεί από τον ανταγωνισμό.

Είναι χαρακτηριστικό της εποχής μας η άνοδος όλων των ειδών των εθνικισμών σε όλες τις χώρες του πλανήτη, αναπτυγμένες και μη, καθώς μπροστά στην κρίση το κάθε εθνικό κεφάλαιο προσπαθεί να διασωθεί σε βάρος των άλλων εθνικών κεφαλαίων. Για την παγκόσμια εργατική τάξη αυτή η εξέλιξη δείχνει ξεκάθαρα ότι ο καπιταλισμός έχει φάει τα ψωμιά του και το μόνο που έχει να προσφέρει στην ανθρωπότητα είναι φτώχεια και πολέμους που θα πληρώσουν οι λαοί, είτε βρισκόμαστε σε περίοδο ανάπτυξης είτε σε περίοδο ύφεσης. Δυστυχώς, σήμερα η παγκόσμια εργατική τάξη δεν έχει δική της οργάνωση για την έκφραση της ιστορικής της αποστολής, δηλ., της ανατροπής του καπιταλισμού, που είναι ο μοναδικός δρόμος για την πραγματική ενοποίηση του πλανήτη. Όχι μόνο δεν υπάρχει μια Διεθνής, ένα παγκόσμιο κόμμα της εργατικής τάξης, αλλά και τα λεγόμενα κομμουνιστικά κόμματα στις διάφορες χώρες είναι διαποτισμένα από σωβινισμό, είναι δηλαδή προδότες της υπόθεσης της εργατικής τάξης και ουρά της αστικής τάξης. Αρκεί να παρακολουθήσει κανείς τις αθλιότητες του Κουτσούμπα για την υπεράσπιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας που είναι ακριβώς όμοιες με τις σωβινιστικές αθλιότητες του Κάουτσκι και των άλλων ηγετών της Β’ Διεθνούς στην περίοδο του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.11 Ή ακόμα τη θέση του για το Μακεδονικό, που είναι στην ουσία ίδια με τη θέση της αστικής τάξης (σύνθετη ονομασία, αλλαγή του Συντάγματος της γείτονος χώρας, κτλ) με ολίγο από αντι-ιμπεριαλισμό που απλώς χρησιμοποιείται για να συγκαλύψει τον σωβινισμό και το γεγονός ότι τη ηγεσία του ΚΚΕ αποτελεί την ουρά της αστικής τάξης. Δυστυχώς, όλα αυτά δεν είναι χαρακτηριστικά μόνο του ΚΚΕ αλλά διαποτίζουν σχεδόν όλη την Αριστερά στην Ελλάδα και στον υπόλοιπο κόσμο.

Τέλος, σημειώνουμε ότι αυτή η σύγκρουση μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας θα έχει συνέπειες για όλες τις χώρες της περιοχής δυτικά της Κίνας και μέχρι την Ευρώπη. Για κάθε μια από αυτές ο κινέζικος και ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός θα δώσουν μάχη, ο πρώτος για να αυξήσει την επιρροή του και ο δεύτερος για να την περιορίσει. Δεν πρέπει να ξεχνάμε εδώ ότι και η Ελλάδα βρίσκεται στο μέσο αυτής της σύγκρουσης καθώς η Κινέζοι έχουν επιλέξει τον Πειραιά ως το λιμάνι εισόδου τους στην ΕΕ και σχεδιάσουν μεγάλες επενδύσεις. Καθόλου περίεργο λοιπόν που στην Ελλάδα εμφανίζονται πολιτικές δυνάμεις και πολιτικοί που υποστηρίζουν τη σύνδεση με την Κίνα για να αντισταθμίσουν την πίεση που ασκεί ο ευρωπαϊκός (γερμανικός) ιμπεριαλισμός στην Ελλάδα, όπως τα αλήστου μνήμης σχέδια του Λαφαζάνη για επιδίωξη χρηματοδότησης από την Κίνα. Προφανώς, κάποιοι δεν είναι αρκετά έξυπνοι για να σκεφτούν το στοιχειώδες, ότι μια Ελλάδα εκτός ευρωζώνης ή και ΕΕ είναι άχρηστη για τα σχέδια των Κινέζων.

ΒΠ

 

Σημειώσεις-Παραπομπές

1Για τις δηλώσεις, ή μάλλον το τουίτ, του Υπουργού Οικονομικών της Γαλλίας Μπρούνο λε Μερ περί G6+1, βλ. { https://twitter.com/BrunoLeMaire/status/1002605931451047937}

 

2Βλ. το σχετικό ρεπορτάζ του NBCNews { https://www.nbcnews.com/news/amp/ncna880961}.

 

3Ο Economist θεωρεί ότι ένας εμπορικός πόλεμος ανάμεσα σε Αμερική και Κίνα φαίνεται πλέον πιθανός {https://www.economist.com/finance-and-economics/2018/06/23/a-full-blown-trade-war-between-america-and-china-looks-likely}.

 

4Για πρόσβαση στο σχετικό έγγραφο τη Υπηρεσία Εμπορικού Αντιπροσώπου, βλ. {https://ustr.gov/about-us/policy-offices/press-office/press-releases/2018/april/under-section-301-action-ustr}. Βλ. και το άρθρο του Bloomberg {https://www.straitstimes.com/world/united-states/us-tariff-list-aims-at-technology-china-wants-to-dominate}

 

5Η δήλωση έγινε σε προεκλογικό ντιμπέιτ με τη Χίλαρι Κλίντον. Βλ. {https://www.bbc.com/news/av/world-us-canada-37479586/nafta-single-worst-deal-ever-approved}

 

 

7Για μια παρουσίαση της πρωτοβουλίας, βλ. {https://www.csis.org/analysis/made-china-2025}. Το γιατί οι άλλοι ιμπεριαλιστές αντιδρούν απέναντι σ’ αυτήν την πρωτοβουλία, προκύπτει από το άρθρο του CouncilonForeignRelations {https://www.cfr.org/blog/why-does-everyone-hate-made-china-2025}. Όπως γράφει το άρθρο αυτό: «Ωστόσο, η πρόθεση της Κίνας με την πρωτοβουλία «MadeinChina 2025» δεν είναι τόσο το να φτάσει στο επίπεδο των οικονομιών υψηλής τεχνολογίας όπως η Γερμανία, οι ΗΠΑ, η Νότια Κορέα και η Ιαπωνία, όσο να τις αντικαταστάσει παντελώς».

 

8Για τον τρόπο που σκέφτονταν οι αμερικανοί ιμπεριαλιστές απέναντι στην Κίνα, παρουσιασμένο βέβαια από την πλευρά ενός γερακιού, βλ. το podcastTheemergingUS-ChinastrategicrivalrywithAaronFriedberg στον ιστότοπο του CouncilonForeignRelations (δεξαμενή σκέψης που υπερασπίζει τα συμφέροντα του αμερικανικού ιμπεριαλισμού εδώ και 100 χρόνια): {https://www.cfr.org/podcasts/emerging-us-china-strategic-rivalry-aaron-friedberg}

 

9Βλ. το έγγραφο NationalDefenseStrategy (= Εθνική Στρατηγική Άμυνας) του Υπουργείου Άμυνας των ΗΠΑ. Σ’ αυτό η Κίνα, όπως και η Ρωσία, αναγνωρίζονται οι βασικοί στρατηγικοί ανταγωνιστές του αμερικανικού ιμπεριαλισμού, ενώ υποβαθμίζεται η απειλή της τρομοκρατίας [ο περίφημος πόλεμος εναντίον της τρομοκρατίας (thewaronterrorism) του υιού Μπους] που έπαιξε κυρίαρχο ρόλο το προηγούμενο διάστημα, ειδικά μετά το 2001 {https://www.defense.gov/News/Article/Article/1419045/dod-official-national-defense-strategy-will-enhance-deterrence/}. Την αλλαγή εστίασης και το τι σημαίνει αυτή για τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό σε σχέση με τα διάφορα ανοικτά μέτωπα που έχει (σε Ανατολική Ασία, Μέση Ανατολή και Ευρώπη) αναλύει και άρθρο τού οργανισμού Stratfor, ενός ιδιωτικού οργανισμού που κάνει γεωπολιτική ανάλυση για τα συμφέροντα των καπιταλιστών {https://worldview.stratfor.com/article/distracted-us-struggles-shift-its-global-focus}

 

10Βλ. τις σχετικές δηλώσεις, για την ακρίβεια το τουίτ, του Υπουργού Οικονομικών Στήβεν Μενούσιν {https://www.reuters.com/article/us-usa-trade-china-mnuchin/us-treasurys-mnuchin-says-new-investment-curbs-not-specific-to-china-idUSKBN1JL1VZ}.

 

11 Θα συνιστούσαμε στους σ. του ΚΚΕ να διαβάσουν πολύ προσεκτικά τους τόμους 26 και 27 των Απάντων το Λένιν. Δεν θα αργήσουν να διαπιστώσουν την ομοιότητα στις απόψεις του Κουτσούμπα και του «αποστάτη» Κάουτσκι. Από τη λογική της ηγεσίας του ΚΚΕ έχει εξοβελιστεί η λενινιστική αντίληψη ότι σε ένα ιμπεριαλιστικό πόλεμο (και βέβαια μόνο τέτοιος μπορεί να είναι ένας πόλεμος ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία, αν και πρόκειται για μικρούς ιμπεριαλιστές), το καθήκον της επαναστατικής πρωτοπορίας είναι να μετατρέψει αυτόν το πόλεμο σε εμφύλιο πόλεμο της εργατικής τάξης ενάντια στην αστική τάξη και όχι, γενικά και αόριστα, να υπερασπιστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα και την εδαφική ακεραιότητα της χώρας. Και αυτό δεν μπορεί να γίνει αν η επαναστατική πρωτοπορία δεν το προπαγανδίζει από τώρα και δεν δρα ενεργά για την ανατροπή της αστικής κυριαρχίας. Δεν περιμένει όμως κανένας τίποτα τέτοιο από την ηγεσία του ΚΚΕ που έδειξε, ειδικά όλο το προηγούμενο διάστημα της έντονης ταξικής πάλης που ξέσπασε στην Ελλάδα εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, ότι δρα ως πυροσβέστης κάθε αμφισβήτησης της αστικής εξουσίας και ως τελευταίο στήριγμά της πριν την ανοικτή τρομοκρατία. Επομένως, όλα τα αντι-ιμπεριαλιστικά που διακηρύσσει τώρα η ηγεσία του ΚΚΕ είναι λόγια του αέρα. Στην κρίσιμη στιγμή του πολέμου, η ηγεσία ΚΚΕ θα πει αυτό που είπε και ο Κάουτσκι: «Το πρακτικό πρόβλημα που προβάλλει σήμερα είναι: νίκη ή ήττα της δικής σου χώρας» (από το Λένιν, Άπαντα, τομ. 26, σελ. 98).