[2017-05-07] Γαλλικές Εκλογές. Κρίσιμη εκλογική μάχη με την Αριστερά κατώτερη των περιστάσεων. (Τ.Σ.)

 

Η Αριστερά (δυστυχώς) δεν είναι ο νικητής των εκλογών.

Όσος λόγος και να γίνεται για «νίκη» της Αριστεράς και του Μελανσόν δεν μπορεί να βρει κάποιος ένα στέρεο επιχείρημα που να υποστηρίζει μια τέτοια ανάγνωση. Είναι αφελές να μιλάς για νίκη της Αριστεράς όταν αυτή δεν έκανε τίποτε αξιόλογο για να πολεμήσει την κυβέρνηση του Ολάντ. Είναι προκλητικό να μιλάς για «νίκη» όταν η ακροδεξιά εδραιώνεται στην Γαλλία και διεκδικεί στον δεύτερο γύρο την Προεδρεία. Το Εθνικό Μέτωπο (ΕΜ) είναι το ιστορικό σύμβολο του νεοφασισμού και του νεοναζισμού στην Γαλλία, το κόμμα που εκφράζει και οπλίζει τον ακροδεξιό εξτρεμισμό του πεζοδρομίου. Το ΕΜ είναι το κόμμα που μπορεί να κινητοποιήσει τα μέλη του και τις διάφορες νόμιμες ή παράνομες ακροδεξιές γκρούπες σε υπηρεσία εναντίον της εργατικής τάξης. Ένα κόμμα που εκπροσωπεί το μίσος εναντίον της εργατικής τάξης και του κινήματός της κοντά 50 χρόνια. Η Αριστερά του Μελανσόν είναι ζήτημα αν μπορεί να οργανώσει μια αξιοπρεπή διαδήλωση για ένα πολιτικό ζήτημα (πέρα από τις εκλογές). Οι εκλογές στην Γαλλία έχουν νικητή τον νεοφιλελευθερισμό και τον φασισμό και η ελληνική Αριστερά είτε βλέπει «νίκη» του Μελανσόν (ΛΑΕ), είτε χαϊδεύει τα αυτιά του NPA και της LO (ΑΝΤΑΡΣΥΑ), είτε -ακόμα χειρότερα- «φαγωμάρες των αστών» (ΚΚΕ).

 

Το Εθνικό Μέτωπο και η «λεπενοποίηση».

Το 1980, εποχή περιθωριακής καταγραφής του ΕΜ, ο Ζαν-Μαρί Λεπέν έλεγε πως η διαδικασία της «λεπενοποίησης» της πολιτικής συνείδησης (ασχέτως τάξης, φύλου και φυλής) είναι μια αργή πορεία με σίγουρη επιτυχία. Η «λεπενοποίηση» κατά τον εμπνευστή της αποτελεί την εμπέδωση της ατζέντας του ΕΜ από πλατιές μάζες ανεξαρτήτως του ποιο κόμμα ψηφίζουν ή σε ποια τάξη ανήκουν. Οι αυταρχικές πολιτικές των γαλλικών κυβερνήσεων ενάντια στους μετανάστες, η δαιμονοποίηση του Ισλάμ κλπ, υποστηρίχθηκαν με συνέπεια από το ΕΜ, ήταν η εφαρμογή της ατζέντας του ΕΜ από τα υπόλοιπα αστικά κόμματα και η νομιμοποίηση των θέσεων του. Δεν είναι ένα κόμμα που «φούσκωσε» στα χρόνια της κρίσης, όπως π.χ. στην Ελλάδα η Χρυσή Αυγή. Την τελευταία, τουλάχιστον, 15ετία το ΕΜ είναι ο κύριος πόλος του φασισμού και του νεοναζισμού στην Γαλλία, όσο και αν έχουν βαλθεί να παρουσιάζουν την Μαρίν Λεπέν σαν πιο μετριοπαθή από τον πατέρα της και «ευρωσκεπτικίστρια».

Το 2002, ο Λεπέν στο β’ γύρο των προεδρικών εκλογών συγκέντρωσε το 17.8% (16.7% στον α’ γύρο). Τώρα, η Λεπέν στον α’ γύρο συγκεντρώνει 21.3% και για το β’ γύρο οι δημοσκοπήσεις εκτιμούν ότι θα διπλασιάσει το ποσοστό της. Σε απόλυτα νούμερα, το 2002 το ΕΜ συγκέντρωσε 5.5 εκ ψήφους στον β’ γύρο, ενώ τώρα έχει ήδη 7.7 εκ στον α΄ γύρο (6.5 εκ το 2012). Μέσα σε μια 10ετία, το ΕΜ αύξησε τις δυνάμεις του μετατοπίζοντας την κοινωνία προς τις ιδέες του. Οι διώξεις αρκετών εξτρεμιστικών ακροδεξιών οργανώσεων τα τελευταία χρόνια πύκνωσαν επίσης τις γραμμές του. Οι δυνάμεις του εντοπίζονται τόσο στα μικροαστικά στρώματα της επαρχίας αλλά και στην εργατική τάξη. Η πολιτική και οργανωτική συγκρότηση του ΕΜ απέχει πολύ από το σκορποχώρι της γαλλικής Αριστεράς. Το ΕΜ είναι η χρυσή εφεδρεία της αστικής τάξης για να επιτεθεί στην εργατική τάξη αν αυτή ξεσηκωθεί εναντίον του Μακρόν και της φιλελευθεροποίησης του εργατικού κώδικα.

 

Το «φαινόμενο» Μελανσόν.

Η δημοφιλία του Μελανσόν στην Ελλάδα περιοριζόταν σε αυτούς που αρέσκονται να αναζητούν ενδιάμεσες λύσεις μεταξύ του σημερινού αρνητικού (για την εργατική τάξη) ταξικού συσχετισμού και της σοσιαλιστικής επανάστασης. Ιδιαίτερα αγαπητός στην Λαϊκή Ενότητα μια και αποτελεί εταίρο της συμμαχίας της με στελέχη της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, όπως ο Λαφοντέν[1], στα πλαίσια του «Ευρωπαϊκού Σχεδίου Β’»[2]. Θετικά προς τον Μελανσόν εκφράστηκαν και στελέχη του ΝΑΡ που τον χαρακτήρισαν «σφήνα» στο πολιτικό σκηνικό[3],[4] παρά το γεγονός ότι το ΝΑΡ, όπως και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, στήριξαν το ΝPA (1.1%, 394.000 ψήφοι). Στην πλατιά διάδοση των θέσεων του Μελανσόν στην Ελλάδα βοήθησε κυρίως ο αστικός τύπος και τα ΜΜΕ, που στην προσπάθεια να καλλιεργήσουν την θεωρία των δυο άκρων και να αβαντάρουν τις καθαρόαιμες αστικές δυνάμεις (Μακρόν, Φιγιόν), έφτιαξαν μια εικόνα επαναστάτη που θα ανατινάξει το οικοδόμημα της ΕΕ. Ο Μελανσόν αναδείχθηκε σε παίχτη και ρυθμιστή των προεδρικών εκλογών κυρίως λόγω της κατάρρευσης του Σοσιαλιστικού Κόμματος (2012: 12εκ ψήφοι, 2017: 2εκ ψήφοι) και της κεντροδεξιάς δευτερευόντως. Όχι λόγω των ηγετικών του ικανοτήτων. Η Ανυπότακτη Γαλλία (ΑΓ) υποδέχτηκε το ρεύμα διαμαρτυρίας απέναντι στον παραδοσιακό δικομματισμό.

 

Είναι ο  Μελανσόν ο νέος Τσίπρας;

Στην 5ετία της κρίσης, 2012-2017, ο Μελανσόν κέρδισε 3εκ ψηφοφόρους (το Σοσιαλιστικό Κόμμα έχασε 10εκ). Το 2012 ο Ολάντ και το Σοσιαλιστικό Κόμμα κέρδισαν τις εκλογές με την διακήρυξη για «αντάρτικο» ενάντια στην ΕΕ και το ευρώ, υποστήριξη των χωρών του νότου ενάντια στην πολιτική της Γερμανίας κλπ. Ο Μελανσόν διατυπώνει ξανά την ανάγκη διαπραγμάτευσης της θέσης της Γαλλίας στην ΕΕ και το ευρώ ωστόσο, τόσο η ΑΓ και ο ίδιος μοιάζουν ανίκανοι για οτιδήποτε πέρα του να επιβεβαιώσουν ότι είναι ανίκανοι να δώσουν οποιαδήποτε μάχη ενάντια στον Μακρόν, τον Φιγιόν και την Λεπέν. Ο Μελανσόν δεν είναι Τσίπρας. Ακόμα και στο υποθετικό σενάριο ότι θα βρεθεί στην εξουσία, τότε θα ηγείται μιας ισχυρής ιμπεριαλιστικής χώρας και όχι μιας διαλυμένης οικονομικά χώρας όπως η Ελλάδα. Τα μεγέθη είναι διαφορετικά και δεν υπάρχει στη μέση κανένα Μνημόνιο. Το πρόγραμμα του Μελανσόν μπορεί να εφαρμοστεί χωρίς καμιά επανάσταση. Το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ του 2015, η κατάργηση των Μνημονίων με ένα νόμο, η επαναφορά όλων εργατικών και λαϊκών κατακτήσεων που παλινορθώθηκαν την περίοδο 2010-2014 κλπ, σήμαινε μιας μεγάλης κλίμακας καταστροφή και απαλλοτρίωση της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας και μπορούσε να υλοποιηθεί μόνο με την νίκη της σοσιαλιστικής επανάστασης. Ο Μελανσόν δεν είναι Τσίπρας γιατί δεν στρέφεται ενάντια στην αστική ιδιοκτησία ούτε… κατά λάθος.

 

Είναι βαριά η φανέλα του Μελανσόν;

Ανατρέχουμε στις (ίσως) πιο ενδιαφέρουσες θέσεις του ενόψει του δεύτερου γύρου στις 7 Μάη: 1) "Κατά τη γνώμη μου, η Γαλλία θα απαλλαγεί από την Μαρίν Λε Πεν σε αυτές τις εκλογές, και εμείς, σε έναν μήνα, θα απαλλαγούμε όλοι μαζί από την πολιτική του Μακρόν" και 2)Δεν θα ψηφίσω Εθνικό Μέτωπο, πολεμώ το Εθνικό Μέτωπο. Και λέω σε όσους με ακούν: μην κάνετε το φρικτό λάθος να ρίξετε μια ψήφο υπέρ του Εθνικού Μετώπου, γιατί θα ωθήσετε τη χώρα σε γενική ανάφλεξη”. Οι δυο αυτές θέσεις είναι παραπάνω από απόδειξη ότι ο κύριος είναι απατεώνας! Δεν είναι της παρούσης να συζητήσουμε τα όρια της σοσιαλδημοκρατίας και το σφιχταγκάλιασμά της με την εθνική αστική τάξη ή τον ιμπεριαλισμό, αρκεί να πούμε το εξής: όταν η σοσιαλδημοκρατία αντιλαμβάνεται ότι μια διακήρυξή της μπορεί να προκαλέσει μια επαναστατική κρίση κάνει τα πάντα για να την αποφύγει. Έτσι και εδώ. Ο Μελανσόν είναι ένας πολιτικός απατεώνας, ένας (ακόμα) αποστάτης του Μαρξισμού που δρα στις πλάτες της γαλλικής εργατικής τάξης. Δηλώνει ότι η νίκη της ακροδεξιάς είναι εστία γενικής ανάφλεξης εννοώντας ότι η νίκη της ακροδεξιάς θα σαλπίσει το πογκρόμ της αστικής τάξης εναντίον της εργατικής τάξης και των λαϊκών δικαιωμάτων και ελευθεριών με εμπροσθοφυλακή τους νεοφασίστες και τους νεοναζί. Γι’ αυτό το σενάριο δεν είναι καθόλου προετοιμασμένος, ούτε η υπόλοιπη Αριστερά δυστυχώς. Είναι συνεπώς απατεωνιά να κλείνεις μονομαχία με την αστική τάξη σε 10 μέρες -ενόψει των βουλευτικών εκλογών- και να της ζητάς να έρθει με κατεβασμένα τα παντελόνια και το φασισμό μαντρωμένο. Είναι αποστασία το να ρίχνεις την ίδια στιγμή γέφυρες «συνεργασίας» στον Μακρόν[5]. Είναι καραμπινάτος οικονομισμός το να λες ότι η αποκατάσταση των εργατικών δικαιωμάτων σε μια ιμπεριαλιστική χώρα είναι δυνατόν να κατακτηθούν χωρίς την επαναστατική πάλη.

 

Η Ανυπότακτη Γαλλία και η γαλλική Αριστερά μπροστά στον β’ γύρο.

Η στάση του Μελανσόν στον δεύτερο γύρο είναι από μόνη της μια ολόκληρη συζήτηση. Είναι ενδεικτικό πως οι οπαδοί του αλλά και όσοι αρθρογραφούν γύρω από το «φαινόμενο Μελανσόν», είτε δεν εκφέρουν άποψη είτε ταυτίζονται με την στάση της ΑΓ να καλέσει σε καταψήφιση της Λεπέν, δηλαδή σε λευκό/αποχή. Η ηλεκτρονική ψηφοφορία μεταξύ των 243.000 εγγεγραμμένων στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της ΑΓ έδειξε πως το 35% θα ψήφιζε Μακρόν, το 36% λευκό/άκυρο και το 29% αποχή. Ερωτηματικό παραμένει το πώς θα κινηθούν οι ψηφοφόροι του, λαμβάνοντας υπόψη πως στην εν λόγω ψηφοφορία η ψήφος στην Λεπέν δεν αποτελούσε διαθέσιμη επιλογή[6]. Ο Μελανσόν στα πλαίσια της θολής προγραμματικής του πρότασης δεν θέλει να στεναχωρήσει κανέναν και γι αυτό πέταξε το μπαλάκι στους ψηφοφόρους με την προσδοκία ότι η αστική τάξη στο δίπολο Μακρόν-Λεπέν θα επιλέξει τον ακραίο φιλελευθερισμό από τον φασισμό και θα βγάλει την βρώμικη δουλειά από πάνω του. Αυτό που σίγουρα προκαλεί εντύπωση είναι το γιατί ο «νικητής» Μελανσόν δεν καλεί ανοιχτά τα 7.000.000 των ψηφοφόρων του να υλοποιήσουν ένα συγκεκριμένο σχέδιο που να απομονώνει την Λεπέν και να ετοιμάζει την αντιπαράθεση με τον Μακρόν; Οι διακηρύξεις της ΑΓ μιλάνε για την δημοκρατία και τα εργατικά δικαιώματα αλλά δεν επιχειρεί καν να ηγηθεί αυτής της υπόθεσης. Η αστική δημοκρατία και ο φασισμός δεν είναι το ίδιο πράγμα. Δεν στέκεσαι απαθής πετώντας το μπαλάκι στους ψηφοφόρους και την συνείδησή τους. Αν θες να κερδίσεις έστω και μια μικρή κατάκτηση για τον γαλλικό λαό το λες ανοιχτά και το παλεύεις. Ο Μελανσόν κρύβεται κάτω από τα φουστάνια της γαλλικής αστικής τάξης και καλεί σε αποστράτευση. Η γραμμή «ούτε Μακρόν-ούτε Λεπέν» είναι αναχωρητισμός από τα συγκεκριμένα καθήκοντα που απορρέουν από το δικό του πρόγραμμα και τις δικές τους διακηρυγμένες αξίες (την αστική δημοκρατία). Η τακτική του Μελανσόν δεν χτίζει μέτωπο ενάντια στον Μακρόν και την Λεπέν, χτίζει γέφυρα «συννενόησης» με την αστική τάξη, γι’ αυτό δεν έχει κανένα απολύτως πρόβλημα να φλερτάρει με τον Μακρόν. Αυτή είναι η νέα «ελπίδα» της Αριστεράς στην Ευρώπη. Η γραμμή «ούτε Μακρόν-ούτε Λεπέν» δεν είναι ίσων αποστάσεων. Το άκυρο/αποχή/λευκό συνεισφέρει στην άνοδο των ποσοστών της Λεπέν. Το σύνθημα «ούτε Πατρίδα, ούτε Λεπέν, ούτε Αφεντικό, ούτε Μακρόν» επίσης δεν φωτίζει τα καθήκοντα της εργατικής τάξης και του κινήματος, είναι άλλο ένα καλό σύνθημα –«πιο αριστερό» από τον Μελανσόν- για να μην πάρεις θέση.

 

Τι θα έπρεπε να κάνει η επαναστατική Αριστερά στην Γαλλία.

To Νέο Αντικαπιταλιστικό Κόμμα (NPA) και ο Εργατικός Αγώνας (Lutte Ouvrière, LO) αντί της περιθωριακής τους καταγραφής θα έπρεπε να επεδιώξουν μια διαφορετική τακτική ενωτικής «επίθεσης» προς την ΑΓ του Μελανσόν. Ίσως έτσι κατάφερναν μια καλύτερη έκβαση είτε με την είσοδο μιας μετωπικής συσπείρωσης ΝPA/LO/ΑΓ στον β’ γύρο. Οι δυο σχηματισμοί κατέγραψαν συνολικά 626.000 ψήφους που αν προστεθούν στα 7εκ ψήφων της ΑΓ προκύπτει πως μπορούσε να προκύψει ένα εντελώς διαφορετικό σκηνικό. Το NPA και ο LO, ακόμα και αν ο Μελανσόν αρνούνταν την συμμαχία, θα μπορούσαν να καλέσουν σε τακτική ψήφο προς την ΑΓ, μιας και ο Μελανσόν και η ηγεσία της είναι πραγματικά ανίκανοι να ηγηθούν οποιασδήποτε μάχης. Μια τέτοια εκδοχή ίσως παρείχε και μια άλλη δυναμική και μεγαλύτερο ακροατήριο για τις μειοψηφικές οργανώσεις της Αριστεράς αλλά και για την προεκλογική μάχη συνολικά.

Με τον πρώτο γύρο να έχει περάσει στην ιστορία και τον δεύτερο να πλησιάζει, η πολιτική ίσων αποστάσεων από τον Μακρόν και την Λεπέν και η επίκληση του αγώνα, του δρόμου και των διαδηλώσεων/συγκρούσεων που εξελίσσονται από την Κυριακή το βράδυ δεν είναι πολιτική πρωτοπορίας, αλλά μάχη οπισθοφυλακών και μια προδιαγεγραμμένη ήττα. Τόσο στη Γαλλία, όσο και στην Ελλάδα, οι συγκρούσεις που πραγματοποιούνται τις τελευταίες μέρες λόγω της παρουσίας της Λεπέν στον β’ γύρο δεν αποτελούν από μόνες τους ένα σχέδιο αντιμετώπισης της νέας κατάστασης, όσο ελπιδοφόρες και αν είναι από την σκοπιά του αξιόμαχου μερίδας της νεολαίας. Κανένα κίνημα δεν μπορεί να σταθεί και να έχει διάρκεια αν δεν έχει στόχους. Στην προκειμένη περίπτωση υπάρχει ίσως και μια αναντιστοιχία του «δρόμου» και της πολιτικής. Τα γεγονότα ξέσπασαν κυρίαρχα λόγω της ανόδου του Εθνικού Μετώπου, δηλαδή έχουμε μια σύγκρουση με έντονο αντιφασιστικό, αντιαυταρχικό πρόσημο και παράλληλα η Αριστερά αρνείται να πάρει θέση στο δίπολο αστική δημοκρατία ή φασισμός παρά το γεγονός ότι επικαλείται ως απάντηση στο δίπολο της κινητοποιήσεις αυτές. Δεν κάνει τίποτε για να προκύψει μια κυβέρνηση που την «βολεύει καλύτερα» την επόμενη μέρα.

Η Αριστερά μπροστά στην νέα κατάσταση καλείται να πάρει θέση ενάντια στον φασισμό και να ορίσει τη σχέση της με την αστική δημοκρατία. Η αντιδημοκρατική εκτροπή και ο φασισμός είναι μια ανεπιθύμητη εξέλιξη για την εργατική τάξη. Καθήκον της Αριστεράς είναι να προετοιμάσει την εργατική τάξη για να συντρίψει τους φασίστες αλλά και την ίδια την αστική δημοκρατία και να οικοδομήσει την δικτατορία του προλεταριάτου, την ανώτερη μορφή δημοκρατίας. Στις εκλογές τις 7 Μάη η εργατική τάξη θα πρέπει να χρησιμοποιήσει την ψήφο της για να αποκόψει την άνοδο της Λεπέν. Για να γίνει αυτό πρέπει να ψηφίσει τον Μακρόν.  Το άκυρο, η αποχή και το λευκό είναι παραχώρηση στην Λεπέν. Η ψήφος στον β’ γύρο δεν είναι γαμήλιο συμβόλαιο με τον Μακρόν, είναι ψήφος τακτικής και έχει τόσο νόημα όσο θα της δώσει η Αριστερά. Πρέπει να αξιοποιηθεί η δυνατότητα «επιλογής» του αντιπάλου. Η εργατική τάξη στην Γαλλία, με την Αριστερά που της έλαχε, είναι το μόνο που μπορεί να κάνει και μάλλον θα το κάνει άσχετα με τη στάση του Μελανσόν, του NPA και του LO. Καθήκον των επαναστατικών οργανώσεων, από σήμερα κιόλας, είναι να χαράξουν μια τακτική «επίθεσης φιλίας» στον Μελανσόν και την ΑΓ και να αναδείξουν, ενόψει και των βουλευτικών εκλογών, ότι είναι ένας απατεώνας μικροαστός δημοκράτης που καμιά σχέση δεν έχει με τις υποθέσεις της εργατικής τάξης. Είναι το λιγότερο που μπορούν να κάνουν για να προετοιμάσουν την εργατική τάξη να δώσει την μάχη ενάντια στην επίθεση που σκοπεύει να εξαπολύσει ο Μακρόν και η γαλλική αστική τάξη (με ή χωρίς την βοήθεια της Λεπέν).

Τ.Σ.



[2] Η «Διαρκής διάσκεψη για ένα ευρωπαϊκό σχέδιο Β’» που υποστηρίζεται από προσωπικότητες όπως ο Λαφονταίν, ο Μελανσόν, η Ζ. Κωνσταντοπούλου, ο Κ. Λαπαβίτσας και άλλοι, υποστηρίζει μια γραμμή που ακροβατεί μεταξύ εξόδου και παραμονής στο ευρώ, υποστηρίζει την διαγραφή χρέους (μέσω της δικαστικής οδού) και σε κάθε περίπτωση δηλώνει σεβασμό στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η πρωτοβουλία προσδοκά την συγκρότηση μιας ευρωπαϊκής πολιτικής συμμαχίας που θα επιτρέπει χώρες όπως η Ελλάδα να εφαρμόζουν μια πιο χαλαρή, σε σχέση με τα μνημόνια, πολιτική εντός ή εκτός Ευρωζώνης και να ανακτούν την ανταγωνιστικότητά τους βελτιώνοντας το βιοτικό επίπεδο των εργαζόμενων τάξεων και των μικροαστών. Ένα σχέδιο ανεδαφικό και τελικά ανεφάρμοστο στα πλαίσια μιας καπιταλιστικής ολοκλήρωσης (ΕΕ) όπου καμιά εθνική αστική τάξη (π.χ. της Γερμανίας ή της Γαλλίας) δεν σκοπεύει να καταστρέψει τα κεφάλαια που έχει επενδύσει (μέσω των μηχανισμών δανειοδότησης) για να ανακτήσει την ανταγωνιστικότητά της κάποια άλλη χώρα (Ελλάδα).

[6] Είναι ερωτηματικό το τι θα πράξουν εν συνόλω οι ψηφοφόροι του και θα είναι ενδεικτικό της σύνθεσής τους και της πολιτικής συνείδησής τους. Δεν υπάρχουν εκτιμήσεις για το αν η πόλωση του β’ γύρου ίσως οδηγήσει σε ψήφους προς την Λεπέν, όπως έχει συμβεί παλιότερα στην περίπτωση του ΓΚΚ.